Kızgın çocuklara nasıl davranmalı? İşte sinirli bir çocuğu sakinleştirmeye yönelik ipuçları!

Kızgın çocuğu sakinleştirmeden önce çocukların öfkeli olmasının doğal olduğunu anlamalısınız. Bunu yaptığınızda sorunları daha kapsamlı bir şekilde görebilir ve buna göre çözümler üretebilirsiniz. Eğer öfkenin doğallığını kavramadan bu yola çıkarsanız çocuğunuzun tepkilerine ürettiğiniz çözümler etkisiz kalır. 

Çocuklar her türlü duruma sinirlenebilir ve kötü hissedebilir. Kızgınlık ve öfke çocukların duyguyu dışa vurma şeklidir. Bu durumların tespitindeyse iyi gözlem önemli bir yer tutuyor, zira iyi bir gözlemle birlikte sorunlar tespit edilebilir ve gerekirse tedaviye yönlendirilebilir.

Öfkeli çocuğun tepkiler vermesini komik bir durum olduğunda gülmemize benzetebiliriz, tepkiler tamamen doğaldır. Bu sebepten ötürü sinirli çocuğu sakinleştirmek için harekete geçmeden önce kızgın çocuk davranışlarını bilmeniz gerekir. 

Bağırmak ve yüksek sesle konuşmak. Öfkeli çocuk sıklıkla bağırabilir veya yüksek sesle konuşabilir. Bu, onun duygularını ifade etme ve dikkat çekme şeklidir.

Kapıları çarpmak veya bir şeyler fırlatmak. Öfke anında çocuklar duygularını sıklıkla fiziksel olarak ifade ederler. Bu davranışlar genellikle çocuğun kontrolünü kaybettiğinin bir işaretidir.

Yumruk veya tekme atmak. Sinirli çocuklar öfkelendiklerinde fiziksel olarak agresif olabilirler. Yumruk atma veya tekmeleme gibi davranışlar çocuğun duygusal olarak zorlandığına işaret eder.

İzolasyon ve iletişimden kaçınmak. Bazı çocuklar öfkelendiklerinde kendilerini yalnız bırakabilir ve iletişimden kaçınabilir. Bu, kızgın çocukların duygularını kontrol etmeye çalıştıklarının bir göstergesi olarak karşımıza çıkar.

Aşırı inatçılık veya isteksizlik. Kızgın bir çocuk istekleri reddedildiğinde veya istediği şey yapılmadığında aşırı inatçı veya isteksiz davranışlar sergileyebilir.

En ufak şeye sinirlenmek. Çocuklar onları öfkelendirecek durumlarla karşılaştıklarında hızla sinirlenen veya aşırı hassasiyet gösteren bir hale bürünebilir. Bu onların dengesizleştiğinin ve sürekli sinirli olduğunun bir göstergesi olabilir.

Bu tepkilerin hepsinin farklı bir şekilde gözlemlenmesi gerekiyor. Bu gözlem yapıldıktan sonra her duruma farklı bir bakış açısıyla yaklaşılmalı, hatta gerekirse sinirli çocuğun tedavisi için uzman yardımıyla harekete geçilmeli. 

Sinirli çocuğu sakinleştirmek duygusal zorluklarla başa çıkma ve sağlıklı iletişim becerilerini geliştirme sürecinin önemli bir parçasıdır. İşte sinirli çocuğu sakinleştirmek için kullanılabileceğiniz bazı etkili yollar!

Sakin kalın.

Öncelikle ebeveynlerin veya bakıcıların kızgın çocuğa tepki gösterirken kendilerini sakin tutmaları önemli bir detay. Sakin bir tepkide bulunmak çocuğun duygusal düzenini yeniden kazanmasına yardımcı olur. Kısacası, sinirli çocuğu sakinleştirmek için önce sizin sinirli olmamanız gerekir.

Empati kurun. 

“Çocuğum çok sinirli ve kaygısız.” diyorsanız bu duygu boşalmasını öncelikle anlamanız, yani çocuğunuzla empati kurmanız gerekiyor. Empati kurmak ve onun duygularını önemsediğinizi belirtmek çocuğun kendini daha iyi hissetmesine ve öfkesini kontrol etmesine yardımcı olur.

Nefes alma egzersizleri yaptırın.

Sinirli bir çocuğa derin nefes almayı öğretmek ve ona sakinleşmek için nefes alma egzersizleri yapmasını teşvik etmek faydalı olacaktır. Birlikte nefes alıp vermek, çocuğun sakinleşmesine yardımcı olur. Çocuk gelişiminde önemli bir yer tutan bu alışkanlık, çocuğun gelecek hayatında da işine yarayabilir.

Dikkatini dağıtın. 

Kızgın çocuğun dikkatini sinirli olduğu konudan farklı bir konuya yönlendirmek duygularını kontrol etmesine yardımcı olur. Onunla oyun oynamak, hikaye anlatmak, veya sinirli çocukla rahatlatıcı bir aktivite yapmak öfkeli çocuğun sakinleşmesine yarar.

Sınırları belirleyin.

Sinirli bir çocuğa sakin olma konusunda sınırlar belirlemek ayrıca önem arz eder. Bu sınırları belirlerken esas dikkat etmeniz gereken ise kaba veya yıkıcı olmamak. Çocuğa belli sınırları açıklamak ve bu sınırların neden önemli olduğunu anlatmak kızgın çocuğun anlayışını arttırır.

Duyguları ifade edin.

Sinirli çocuk ile empati kurup onun duygularını anladıktan sonra öfkeli çocuğun duygularını ifade etmesine izin vermek gerekir. Çocuğun duygularını sözlü olarak ifade etmesine ve neden öfkelendiğini belirtmesine imkan tanımak onun duygusal farkındalığını arttırır ve çözüm odaklı bir düşünce yapısına sahip olmasını sağlar.

Sakinleştirici aktiviteler geliştirin.

Öfke anında çocuğa sakinleştirici aktiviteler önermek faydalı olur. Çocuğun sevdiği bir kitabı okuması, bir bulmaca çözmesi, resim yapması veya müzik dinlemesi gibi aktiviteler sakinleştirici aktivitelere örneklerden yalnızca birkaçı!

Tabii ki sinirli çocuğun öfkesinin yatışması için yalnızca bu tarz aktivitelerle sınırlı kalmamak gerekiyor. Eğer çocuk bilgisayar oyunu oynamaktan hoşlanıyor ve bilgisayar oyunları oynamak onu sakinleştiriyor ise bu da sakinleştirici bir aktivite sayılır. 

Önceden belirlediğiniz stratejileri kullanın. 

Çocukla önceden belirlenmiş öfke yönetimi stratejileri üzerine konuşmak ve bunları uygulamak kızgın çocuğu sakinleştirmenize yarar. Bunu yapmak için çocuk öfkeli olduğunda öfkesini yaşaması için bir süre verebilir veya öfkesini ifade etmek için belirli bir kelime ya da işaret kullanmasını sağlayabilirsiniz.

Olumlu model olun. 

Çocuğun öfke yönetimi becerilerini geliştirmesine yardımcı olmak için sizin de olumlu bir model olmanız önemli. Öfkelendiğinizde sakin kalmalı ve duygularınızı kontrol altında tutmalısınız. Çocuklara herhangi bir alışkanlık edindirirken onların duyduğunu değil, gördüğünü yapmaya eğilimli olduğunu unutmamalısınız.

En önemlisi ise çözüm odaklı bir şekilde davranmak. Çözüm odaklı davranmadığınız durumlarda kızgın çocuğun daha yıkıcı bir hal almasına sebep olursunuz. 

Çocuk gelişiminde dikkat etmeniz gereken, bir problem olduğunu gösteren belli göstergeler bulunur. Ebeveynler olarak bunları dikkate almalı ve çocukların duygusal sağlığını yapıcı bir şekilde değerlendirmelisiniz. Eğer çocuğun davranışları sebepsiz yere rutinden farklı seyrediyor ve endişe verici bir hal alıyorsa profesyonel yardım almanız gerekebilir.

Çocuğun sürekli sinirli olması ve uzun öfke nöbetleri

Çocuğun sürekli sinirli olması ve uzun öfke nöbetleri geçirmesi kesinlikle profesyonel yardıma ihtiyaç olduğunun göstergesidir. Bu şekilde davranan çocuğun bir terapistle görüşmesi gerekir. Bunun sebebi ise bu tarz öfke nöbetlerinin aileden gelecek yaklaşımlar ile çözülmesinin zor olmasıdır. 

Fiziksel dışavurum ve kendine zarar verme eğilimi

Kızgın bir çocuk kendini birçok şekilde ifade eder ancak bu ifade şeklinin fiziksel şiddet olması büyük bir sorun. Çocuğun öfkeli olduğu zamanlarda saldırgan olması, terapiye ihtiyaç duyduğunu gösterir. 

Bu şekilde gerçekleşen davranışlar iki şekilde değerlendirilmeli: Kendine zarar vermek ve başkalarına zarar vermek. İki türlü davranış da ciddi duygusal problemlerin işareti olarak karşımıza çıkar.

Davranışlardaki radikal değişiklikler 

Çocuğun önceki davranış kalıplarında radikal bir değişiklik gözlemlenmesi veya çocuğun en ufak şeye sinirlenmesi duygusal olarak zorlandığının bir işaretidir. Rutinde sakin olan çocuğun birden en küçük şeye sinirlenmeye başlaması veya çocuğun çok sinirli ve kaygısız olması terapi ihtiyacını gösterebilir. 

İzolasyon ve iletişim kopukluğu 

Öfke anlarında çocuğun kendini izole etmesi, diğer insanlarla iletişimden kaçınması veya duygularını ifade etmekten kaçınması da karşılaşabileceğiniz büyük problemlerden biri. Bu, çocuğun duygusal olarak desteklenmediğini veya duygusal olarak güvende hissetmediğini gösterir.

Duygusal olarak desteklenmeyen ve sürekli sinirli olup bu siniri içinde yaşayan çocuğun izolasyonu alışkanlık haline getirmesi terapiye işarettir. Tabii şunun da altını çizmek gerekir ki sinirlendiğinde veya üzüldüğünde yalnız kalmak isteyen çocuğa saygıyla yaklaşılmalıdır. Her izole olan çocuğu terapiye götürmemek gerekir. Böyle bir durumda ne yapacağınızı belirlemek için bir uzmanla görüşmenizi öneririz.

Uyku sorunları veya beslenme alışkanlıklarında değişiklikler 

Kızgın çocuğun uyku düzeninde veya beslenme alışkanlıklarında belirgin bir değişiklik gözlemlenmesi halinde terapiye başvurulmalı. Bu durumlar çocuğun stres altında olduğunu veya duygusal sıkıntılar yaşadığını gösterir. 

Burada öncelikle çocuğu gözlemlemek gerekir. Gözlemler sonucu bunun belli bir olaya tepki olarak değil de genel bir uzaklaşma durumu olduğu kanısına varılırsa terapi seçeneğine başvurulmalıdır.

Öfkeli çocuğun belirtilerini, yaptıklarının neyi ifade etmeye çalıştığını, buna karşı çözümleri ve yapılması gerekenleri genel olarak anlattık. Şimdi de kızgın çocuk ile ilgili sıkça sorulan soruları cevaplayalım.

Öfkeli vuran çocuğa nasıl davranmalı?

Öfkeli çocuğa nasıl davranılmasının tespitinden önce davranışın nedeni anlaşılmalı. Başvurulan davranışın sebepleri tespit edildikten sonra öncelikle sakin olunmalı ve davranışa uygun bir strateji ile yaklaşılmalıdır.

Sinirli çocuk nasıl düzelir?

Öncelikle şunu belirtmek gerekiyor: Bir çocuğu düzeltmek diye bir şey aslında yoktur. Sinirli çocuğu sakinleştirmek veya bu davranışlarına iyi örnekler teşkil edebilmek gibi durumlar vardır. Çocuğun sinirinin sebebi anlaşıldıktan sonra sinirin yatıştırılması gerekir. Eğer yatışmazsa bu durumun terapiyle çözülüp çözülmeyeceğine karar verilmelidir. 

Aşırı sinirlilik nasıl tedavi edilir?

Aşırı sinirliliğin tedavisinde belirli psikolojik metotlar uygulanmaktadır. Bu metotlar gerek anlık çözümler sunar gerekse belli bir zaman alan tedaviler şeklinde gerçekleşir. Bunun nasıl yapılacağı tamamen psikoloji ve psikiyatri bilim dalları tarafından tespit edilir. 

Öfkeli ve kızgın bir çocuğun yatıştırılabilmesi için sakinleştirici aktiviteler uygulanabilir ve bir şeyler öğrenmeyi hobi edinmek de çocuğu sakinleştirebilir. Örneğin, yabancı dil öğrenmek. Bunu yapmak için başvurabileceğiniz bir yöntem ise kuralcı, ezberci anlayıştan kaçınan Novakid’e göz atmak. 

Çocuğunuzun İngilizce öğrenmesi bir kitap kulübü gibi samimi ve eğlenceli olsun! Novakid, dil öğrenimini arkadaşlarla dolu bir kitap kulübüne çeviriyor. Aşağıdaki videomuzda bu samimi kulübü izleyin: