Baumrind’in ebeveynlik stilleri temelli bu testle ebeveynlik tarzınızı hemen öğrenin!

"Sen sus, en doğrusunu ben bilirim!" Bu tür yetiştirme tarzı; disiplin, kontrol ve yetişkin kişinin inkar edilemez doğruculuk yaklaşımına dayanır. Çocuğun kendi dilekleri, göz önünde bulundurulmaz.

Bu yetiştirme tarzında ebeveynler, çocuklarından büyük başarılar beklerken belirlenen hedefe ilerlediklerinden emin olmak için yakın takipte kalırlar. İltifat etmek yerine daha sıklıkla eleştiride bulunurlar.

Otoriter ebeveynlerin çocukları, büyük bir suçluluk duygusuyla büyüyüp mükemmelliyetçi bir kişiliğe sahip olurlar. Zira hata yapma hakkınız olmadan başka birisinin yüksek beklentilerini karşılamaya çalışmak son derece zordur. İlerleyen yıllarda psikolojik bir destek alınmadığı müddetçe özsaygı konusunda sorunlar yaşayabilir, hatta yetişkinlik hayatında kendi aile ilişkilerinde istismara uğrayabilirler.

Genelde uzun süreyle bağımlı bir tutum sergiledikleri gibi bir sonraki adımda ne yapmaları gerektiği konusunda talimat beklerler. Ancak ayrılık gibi sorunların yaşandığı belli başlı durumlarda ise bu tür çocuklar, tam zıttı bir şekilde çocuklukta kaybedilen fırsatları telafi etmek istercesine aşırı isyankar bir tutum sergilerler.

Hem ebeveyen, hem dost; en güzel karşılığı bu olabilir. Aile içinde sıcak bir ilişki vardır; ancak net bir disiplinden söz edilemez.

Çocuklar, yorulunca uyumaya gider ve diledikleri kadar abur cubur yiyebilirler. Aşırı bir serbestlik ve bağışlayıcılık hakimdir. Sahip oldukları özgürlükler, hayatlarında ceza ve diktatörlük algısı bulunmaması arkadaşlarını kıskandırabilir. Ancak aşırıya kaçan seviyede liberal bir ortamda büyümek, büyüme çağındaki çocuklar için tehlikeler de barındırır. Serbestlik, öz disiplin oluşturmalarını engeller.

Bu çocuklar ilerleyen yıllarda okul ya da iş hayatında başarı elde etmekte zorlanırlar. Zira kendi arzuladıklarını yapmak yerine üniversite eğitimi almak ya da prestijli bir işe girmek için çalışıp uğraşmak zorlarına gidecektir.

Ayrıca başka insanların sınırları olduğunu görüp bu sınırları ciddiye almakta da zorlanırlar. Hiçbir kural ve sorumluluk olmadan, otoritesiz bir biçimde yetiştirilmek, duygusal olarak büyümeyi engeller. Bu şekilde büyüyen çocuklar; yoğun duyguları yaşamakta, öfkelerini ifade etmekte, zorluklarla başa çıkmakta ve hayal kırıklıklarının üstesinden gelmekte zorlanırlar.

Diana Baumrind'e göre bu, çocuk yetiştirmenin altın standardıdır. Demokratik ebeveyn, kendisini komutan olarak değil daha çok bir akıl hocası olarak görür. Bu tür ebeveynler, sınırları belirlerken çocuğa karar verebilmesi için vakit ve özgürlük de sunarlar. Bu sayede çocuğun diğer aile üyeleriyle ve toplum içerisinde uyumlu bir birey olarak yaşamayı öğreneceğini umut ederler. Şefkatli ve mümkün olduğunca ilgi gösteren bir tarzları vardır; ancak sık tekrarlanan hatalar durumunda adil biçimde ceza verilmesi gerektiğini düşünürler. Tüm önemli kararlar, aile içerisinde konuşularak alınır.

Demokratik ebeveynlerin çocukları, sorgulayıcı bir kişiliğe sahiptir ve okulda dersleri iyidir. Özgüvenleri yerinde ve başarılıdırlar. Empati kurmayı bildikleri gibi, duygusal zekaları da gelişmiştir. Pazarlık yapma yetileri vardır ve belirledikleri hedefe ulaşabilirler. İlerleyen yıllarda, her türlü iletişim ve ilişkide başarı gösterirler. Ayrıca kendi becerilerinin farkında olup içgüdülerine ve arzularına güvenirler. Her türlü soruna makul bir çözüm bulabileceklerini bildikleri için anlaşmazlıkları da rahatlıkla ele alırlar.

Bu ebeveynlik tarzı, Diana Baumrind'in oluşturduğu asıl tipolojide yer almaz. Meslektaşları olan Eleonor Maccoby ve John Martin, bu tarzı tipolojiye sonradan eklemiştir.

Bu tür ebeveynler, olayın kendi akışında ilerlemesine seyirci kalır ve sonrasında kendileri için en az iş çıkaracak biçimde bir çözüm bulmaya girişirler. Tamamen kendilerine yoğunlaşmış olan bu ebeveynler, ya kendi hobileriyle uğraşır ya da stresle mücadele etmeye çalışmaktadırlar. Çocuğun yalnızca en temel ihtiyaçlarına yanıt verip başka bir şeyle ilgilenmezler. Çocukla ilişkilerinde duygusal bir soğukluk ve yabancılık hakimdir; çocuğun ilgi ve ihtiyaçlarını görmezden gelirler.

Herhangi bir rehberlik ve rutin olmadığından, bu tür ebeveynlerin çocukları genelde kendilerini rahatsız ve güvensiz hissederler. Kelimenin tam anlamıyla toplum dışına itilmişlerdir. Okulda sorunlar yaşayabilir, tam anlamıyla sosyal bağ kurmayı beceremezler.

Ebeveynlerinin ilgi göstermediği çocuklar, akranlarına oranla daha düşük bir özsaygıya sahiptirler.

Her bir tipolojide referans olarak aldığımız seçenekler ve uç değerler olur. Ancak siz, %100 olarak hiçbir ebeveyn tipiyle eşleşmiyorsunuz. Farklı yetiştirme tarzlarının bir karışımını uyguluyorsunuz ve bu gayet güzel bir durum!

Bir yandan disiplini savunurken diğer yandan kesinlikle gerekmediği sürece çocuğa "baskı" uygulamama taraftarısınız. Gerekli sınırları belirlerken çocuğunuzun kendi yönünü belirleyebilmesi için ona alan yaratıyor, hata yapmaktan korkmadığı bir ortamda rahatça büyüyüp gelişebilmesi için ona şans tanıyorsunuz. Nihayetinde hem sosyalleşebilmesi hem de çatışmasız biçimde etkileşim, iş birliği ve sürdürülebilir iletişim kurabilmesi için en etkili yöntem bu. Çocuk yetiştirme tarzınız, destek sunma, belirli bir seviyede bağımsızlığı teşvik etme ve belli başlı davranış kurallarına ilişkin olarak hatırlatmalar üzerine kurulu. Önemli kararlar aile içerisinde beraberce alınsa da sosyal birimin refağından birincil derecede sorumlu olan yetişkinler, asıl karar noktası olmayı sürdürüyor.