Evde geri dönüşüm nasıl yapılır? Dünya Geri Dönüşüm Günü’nü kutlayalım!

Türkiye’de geri dönüşüm faaliyetleri için Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen destekler bulunmakta. Bunlar arasında KOSGEB ve TÜBİTAK tarafından sağlanan maddi destekler, vergi muafiyetleri ve vergi indirimleri yer alıyor. 

Verilere göre, geri dönüşüm konusunda diğer dünya ülkeleriyle eş zamanlı olarak gelişme göstermekte olan ülkemizde mevcut durumda geri dönüştürülebilir atıkların yaklaşık yüzde 20’si geri dönüştürülüyor. Bu oran da bütün atıkların yüzde 12’sini oluşturmakta.

Yapılan araştırmaya göre Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 47’sinin cam malzemeleri, yüzde 41’inin plastik malzemeleri, yüzde 53’ünün karton, kağıt ve benzeri materyalleri ve yüzde 39’u da elektronik eşyaları ve pilleri geri dönüşüme ayırdıklarını belirtiyor. 

Bu sonuçlar da Türkiye halkının son yıllarda geri dönüşüm konusunda bilinç kazandığını bizlere gösteriyor.

Çocuklarla yapılabilecek eğlenceli aktiviteler arasında yer alan basit el sanatlarını sürdürülebilir olması açısından ev atıklarıyla destekleyebilirsiniz. 

Örneğin eski kağıt, karton veya plastik şişeler gibi atık malzemelerle çocuklarınızla maketler yapabilir, evinizi bu maketlerle süsleyebilirsiniz. Aynı zamanda CD’ler veya cam şişeleri parçalayarak elde edebileceğiniz mozaik desenleri de bu el sanatlarını süslemede kullanabilirsiniz. 

Evdeki atık malzemeleri bu şekilde değerlendirmek, çocukların el becerilerini geliştirmesini sağlarken sanata ve geri dönüşüme olan ilgilerini de artıracaktır. Çocuğunuzun yaratıcılık yeteneğine de destek olacak olan bu aktivitenin bazı örneklerine aşağıdaki videolardan erişebilirsiniz.

Kullanmadığınız kıyafetlerin kumaşlarını çanta, cüzdan, yastık kılıfı gibi materyallere dönüştürmek için kullanmak da çocukları geri dönüşüm yapmaya teşvik edici aktivitelerden birisi.

Bu sayede, geri dönüşüme katkıda bulunan çocuklarınızın el becerileri de gelişecektir. Buna ek olarak atık kumaşlardan nasıl bir materyal üreteceğiniz konusu da çocukların üretkenliğini ve hayal gücünü destekleyebilir.

Örneğin, atık tişörtlerle birlikte bez çantalar veya yastık kılıfları üretebilirsiniz. Veya çocuğunuzun eski kot pantolonlarını kesip yeniden tasarlayarak bir kalemlik veya cüzdan yapmasına yardım edebilirsiniz. Tek sınır hayal gücünüz! 

Ürettiğiniz eşyaları çocuğunuzun kullanması da onu geri dönüşüm yapmaya daha çok teşvik edecektir.

İşte atık kıyafet kumaşlarını değerlendirmek için size ilham verebilecek bazı örnekler:

Plastik şişeleri saksı olarak kullanmak, çocuklarınızla evde bitki yetiştirmek için tercih edebileceğiniz sürdürülebilir ve pratik işlemlerden bir tanesi daha. Evde plastik geri dönüşümü için uygulayabileceğiniz yöntem aracılığıyla hem evdeki atıklarınızı azaltabilir hem de ev bitkilerinize özgün bir görünüm kazandırabilirsiniz.

Evdeki plastik şişelerin alt kısmını kestikten sonra açacağınız birkaç delikle birlikte boşluk

sağlayabilirsiniz. Bunun ardından da plastik saksınıza biraz toprak ekleyin ve bitkinizi dikin. Böylece çocuklarınızla geri dönüşüm yapmak için yapabileceğiniz aktivitelere bir tanesini daha eklemiş olacaksınız. 

Dilerseniz plastik şişenizi çeşitli malzemelerle süsleyerek saksıyı daha da güzel bir hâle getirebilirsiniz, bu sayede çocuğunuzun da daha çok el işi yapma fırsatı olur. İşte bunun örneklerinden bir tanesi.

Çocuklarınıza geri dönüşümü sevdirmenin en iyi yollarından bir tanesi de geri dönüşümü onların heves edeceği şekilde yapabilmek. Peki ya çocukları teşvik etmek için yeni oyuncaklardan daha iyi ne olabilir ki?

İşte bunun için atık malzemelerden çeşitli oyuncaklar üretmeyi düşünebilirsiniz. Neler yapabileceğiniz yine tamamen sizin hayal gücünüze kalmış, fakat biraz ilham almak istiyorsanız çocuklarla üretebileceğiniz örneklerden birine aşağıdan göz atabilirsiniz.

Çocuklarınızı sağlıklı beslenmeye teşvik etmek de dolaylı olarak atık tüketimini azaltmak ve geri dönüşüm yapmak adına uygulayabileceğiniz adımlardan bir tanesi. Bununla birlikte tercih ettiğiniz ürünlerin ambalajıyla bile bu sürece katkıda bulunabilirsiniz. İşte bu bağlamda çocuklarınızla birlikte uygulayabileceğiniz bazı kararlar:

• Daha az ambalajlı ürünler seçmek: Tükettiğiniz ürünlerin ambalajları, ev atıklarının çok büyük bir kısmını oluşturuyor. Bu sebeple tüketeceğiniz ürünlerinin daha az ambalaja sahip olmasına dikkat edip çocuğunuzu da bu konuda bilinçlendirebilirsiniz. 
• Yerel ürünleri tercih etmek: Uzak mesafelerden getirilen ürünlerin taşınması ve korunması için harcanan enerjiyi göz önünde bulundurarak yerel ürünleri tercih ederek enerji tüketiminizi azaltabilirsiniz. 
• Daha az yemek atmak: Yemek artıklarını çöpe atmak yerine onları kısa bir süre içinde tekrar tüketmek üzere dondurun veya yalnızca yiyeceğiniz kadar yemek yapın. Buna ek olarak, tüketemeyeceğiniz durumdaki yiyecekleri kimi zaman gübre olarak da kullanabilirsiniz.

Evde atık ayrıştırmak, doğaya zarar veren atık maddelerin miktarını büyük ölçüde azaltacak ve sizlerle çocuklarınıza çevreyi kirletmemek konusunda önemli bir bilinç kazandıracaktır. Uygulaması oldukça kolay olan bu alışkanlığı edinmek hem siz hem de çocuğunuz için faydalı olacaktır.

Peki nelerden geri dönüşüm yapılabilir? Çocuklarınızla birlikte ev atıklarını ayrıştırma konusunda aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:

• Atıkları kaynakta ayırt etmek: Atıklarının türlerini ve işlevlerini tespit ettikten sonra kaynakta ayrıştırmak almanız gereken aksiyonlardan birincisi ve en önemlisi.
• Geri dönüştürülebilir atıkları ayırmak: Kağıt, karton, plastik gibi geri dönüştürülebilir ev atıklarını farklı kategorilere ayırarak atıkların tekrar kullanabilmesine bireysel olarak önemli bir katkıda bulunabilirsiniz.
• Tehlikeli atıkları toplamak: Pil, elektronik cihaz ve ilaç gibi tehlikeli atıkları diğer atıklardan ayrı olarak toplamalısınız.
• Organik atıkları ayrıştırmak: Sebze ve meyve kabukları veya yemek artıkları gibi biyolojik atıkları ayrıştırmalı ve onları ayrı bir kutuda saklayarak mümkünse kompostlama tesislerine göndermelisiniz.

Çocukların geri dönüşüm faaliyetlerine olan ilgisini artırmak için yapabileceğiniz uygulamalardan biri de onların dikkatini internetteki bu tarz içeriklere yönlendirmek. Sonuçta çocukların içerik tüketimi günümüzde oldukça yüksek bir seviyede – bundan neden yararlanmayalım ki?

Aşağıdan çocuğunuzla beraber tüketebileceğiniz içeriklerin bazı örneklerine göz atabilirsiniz.

• Eğitici videolar: Sesli ve görsel içeriklere yoğun bir ilgi duyan gelişim çağındaki çocuklara geri dönüşümle ilgili videolar izletmek ve onları bu tarz içeriklere yönlendirmek, alabileceğiniz en büyük kararlardan bir tanesi. Çocuklarımıza İngilizce öğretmek için bu yöntemi İngilizce videolarla da kullanabiliriz.
• Çevre dostu oyunlar oynamak: Bildiğimiz üzere oyun oynamak, çocukların en sevdiği aktivitelerden bir tanesi. İnternet üzerinde de çevre bilinci üzerine birçok işlevsel oyun bulunmakta. ÇEVKO tarafından sunulan bu oyunlar çocuklarınızın eğlenirken geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik konusunda bilinçlenmesine yardımcı olacaktır.
• Sürdürülebilirlik konulu bloglar: Çevre dostu yaşam tarzı, yenilenebilir enerji kaynakları ve atık yönetimi gibi konuların ele alındığı bloglardan belli bir yaşı geçen çocuklarınıza bahsetmek veya onları bu blogları okumaya teşvik etmek de faydalı olabilir.

Dolaylı olarak çevreyi korumak adına dikkat edebileceğiniz noktalardan biri ise çocuklarınızla sık sık doğa yürüyüşü yapmak. Mümkünse bahçe düzenlemesi gibi aktivitelerde de çocuğunuzun yardımını almanız iyi olur.

Çocuklar doğayla iç içe olmayı sevdikleri gibi doğanın onlara ne çeşit katkılarda bulunduğuna dikkat çekmeniz ve bu konuda onlara farkındalık kazandırmanız da epey önemli.  

Bu tür aktiviteler sırasında çocuğunuza sık sık su döngüsü, bitkiler, ağaçlar ve güneş ışığı hakkında bilgiler vermeniz bunların önemi konusunda hatırlatmalar yapmanız faydalı olacaktır. Aynı zamanda onların bakış açısını da göz önünde bulundurarak bunu bir tarz oyun haline getirebilirseniz mükemmel olur!

Eğer içeriğimizi beğendiyseniz blog kısmından diğer yazılarımıza da göz atmayı unutmayın. Çocuğunuz için bir online İngilizce kursu arayışındaysanız Novakid’den ilk deneme dersinizi alın – üstelik tamamen ücretsiz!