First conditional konu anlatımı ve if clause type 1 alıştırmaları!

Bahsettiğimiz şartın mümkün veya kuvvetle muhtemel olduğunu düşünüyorsak first conditional kullanırız. Olayın “mümkün” olup olmamasını ise gerçeklere ve konuşan kişinin tahminlerine / deneyimlerine dayandırırız. If clause type 1 kullandığımız senaryoların bazılarını aşağıdaki gibi örneklendirebiliriz: 

• Hava durumu ve planlar

Örnek: If it doesn’t rain tomorrow, we can go for a picnic. (Yarın yağmur yağmazsa pikniğe çıkabiliriz.)

Bu örnekte şartımız (yağmur yağmaması) oldukça olası gözüküyor. Cümlemiz ise bu şartın sağlanması durumunda pikniğe gitmenin mümkün olduğunu gösteriyor.

• Alışveriş

Örnek: If there are fresh strawberries at the market, I’ll buy some. (Eğer markette taze çilek varsa biraz alacağım.)

Bu cümledeki şart gerçekleşirse, yani markette taze çilek varsa cümleyi söyleyen kişi bu çileklerden biraz alacaktır.

• Tahminler

Örnek: If she studies hard, she will pass the exam. (Eğer sıkı çalışırsa sınavı geçecektir.)

Bu örnekte ise tahmin (sınavı geçmek) bir şarta (sıkı çalışmak) dayandırılıyor. Eğer söz konusu olan kişi gelecekte sıkı çalışıp şartı gerçekleştirirse sınavı da geçebilir. 

• Tatil planları

Örnek: If we save enough money, we will go on a holiday next summer. (Eğer yeterince para biriktirirsek bir dahaki yaz tatile çıkacağız.)

Bu cümlenin şartı da (yeterince para biriktirmek) görebileceğiniz gibi gayet de olası. Cümle ise bu şart yerine gelirse gelecekte gerçekleşebilecek bir plandan (tatile çıkmak) bahsetmiş oluyor.

Gösterdiğimiz örneklerin her birinde şartın gerçekleştirilebilir olduğunu ve gelecekteki bir sonuca bağlandığını görüyoruz. Bu durumdan dolayı da conditional type 1 kullanıyoruz.

If clause type 1 ile cümle kurarken iki şeye ihtiyacımız var:

• “if” ile başlayan ve şartı present simple ile açıklayan bir koşul cümlesi,
• sonucu will + infinitive yapısından oluşan simple future tense ile açıklayan ana cümle.

Bu şekilde kurduğumuz bir koşul cümlesi, aşağıdaki gibi bir yapıya sahip oluyor:

Not: “If” cümlelerinde eğer şart cümlemizi başta kullanıyorsak ana cümleden önce bir virgül getiririz. Fakat ana cümleyi başta kullanıp şart cümlesini sonraya getirirsek bu sefer virgül kullanmamıza gerek kalmaz, tıpkı bu örnekteki gibi: “I will stay at home if it rains.” 

If clause type 1’de “if” yerine ne diyebiliriz? 

If clause type 1 kullanırken “if” kelimesi yerine şart belirtmek için kullanabileceğiniz dört adet alternatif form bulunuyor.

• Unless

“If” kelimesinin olumsuzunu belirtir, yani “eğer olmazsa” anlamını taşır.

Örnek: Unless you study, you will fail the exam. (Eğer ders çalışmazsan sınavdan kalacaksın.)

• Provided (that)

“If” ile aynı anlamda kullanılan bu yapıyla genellikle daha resmi yazılarda karşılaşırız.

Örnek: Provided that you sign the contract, we will give you access. (Eğer kontratı imzalarsanız size erişim vereceğiz.)

• Should

“If” kelimesini cümleden çıkarıp yerine “should” kullanarak şartın daha az olası olduğuna dikkat çekebilirsiniz. “Should” kelimesinin cümle başında olduğu şart cümlelerinde fiil üçüncü şahsa göre çekimlenmez, ayrıca bu kullanımın oldukça resmi olduğunu bilmekte de fayda var.

Örnek: Should he try to escape again, catch him. (Eğer bir daha kaçmaya çalışırsa onu yakalayın.)

• If … should

“Should” kelimesinin şart cümlesinde kullanıldığı bu yapıda da tıpkı ilkinde olduğu gibi şartın gerçekleşmesinin zor olmasına dikkat çekilir.

Örnek: If it should rain, we won’t be able to go outside.

If clause type 1: Alternatif cümle yapıları

If clause type 1 kullanırken sadece present simple ve future simple zaman yapılarını kullanmak zorunda değilsiniz. Bunların yanında ayrıca aşağıdaki seçeneklerle de karşılaşmanız mümkün.

Yan cümle (şart cümlesi) için kullanabileceğiniz alternatifler:

• Present continuous: Koşul belli bir anda devam etmekte olan bir eylemden bahsediyorsa veya yakın gelecek için bir plan belirtiyorsa
• “Am / is / are going to”: Koşul bir niyet içeriyorsa
• Present perfect: Koşulda tamamlanmış bir eylemden bahsediliyorsa
• Present perfect continuous: Koşulda bir süreç boyunca sürmüş olan bir eylemden bahsediliyorsa
• “Would” + infinitive: Kibar bir isteği belirtmek için
• “Would like / love” + infinitive: Cesaretlendirmek, bir şeye davet etmek için
• “should” + infinitive: Şartın olasılığının düşük olduğunu belirtmek için

Ana cümle için kullanabileceğiniz alternatifler:

• “may” + infinitive: Bir varsayımı veya izni ifade etmek için
• “might” + infinitive: Bir tahmini ifade etmek için
• “can” + infinitive: İzin veya olasılık belirtmek için
• “should” + infinitive: Tavsiye ifade etmek için
• “must” + infinitive: Bir zorunluluğu, emri, mantıksal gerekliliği dile getirmek için
• “could” + infinitive: Bir isteği ifade etmek için
• “am / is / are going to”: Bir şartın yerine getirilmesinin gelecekteki etkisini ifade etmek için
• imperative (emir kipi): Emir vermek için

Aşağıdaki if clause type 1 örnek cümleleriyle ve Türkçe karşılıklarıyla konuyu zihninize daha iyi oturtmaya çalışacağız.

• If she studies regularly, she will pass the test. (Eğer düzenli çalışırsa testi geçer.)
• Unless you hurry up, you won’t catch the bus. (Eğer acele etmezsen otobüsü yakalayamazsın.)
• If they are going to the party tonight, we will join them. (Eğer bu gece partiye gidiyorlarsa onlara katılacağız.)
• Should you need any help, I will be available. (Eğer yardıma ihtiyacınız olursa burada olacağım.)
• Provided that he brings all the necessary documents, he can apply for the visa. (Gerekli tüm belgeleri getirirse vizeye başvurabilir.)
• If she has finished her homework, she might go to the cinema. (Eğer ödevini bitirdiyse sinemaya gidebilir.)
• If you’re studying right now, you should take a short break. (Eğer şu anda ders çalışıyorsan kısa bir mola vermelisin.)

If clause type 1 ve type 0 arasındaki farklar ve benzerlikler

If clause type 1 doğru olabilecek, gerçekleşebilecek durumlardan bahsederken karşımıza çıkarken type 0 ise her zaman doğru olan, genelgeçer doğrulardan söz ederken kullanılır.

Bu iki şartlı cümle yapısı da “if” kullansa da zaman ve olasılık bağlamında birbirlerinden ayrılıyorlar.

If clause type 1 ve type 2 arasındaki farklar ve benzerlikler

Conditional type 1 ve conditional type 2 yapılarını da karşılaştıralım dilerseniz. Type 2, yani second conditional ile kurulan cümleler şimdiki veya gelecekteki gerçek olmayan, hayal ürünü senaryolardan bahsederken kullanılır. Type 1, yani first conditional ise gerçek hayatta olabilecek durumları anlatır.

İki yapı da “if” kullansa da şartların gerçeklik seviyesi bakımından farklılık gösteriyorlar.

First conditional konu anlatımını bitirdiğimize göre bilginizi ölçeceğimiz quize geçebiliriz. Bakalım konuyu ne kadar anlamışsınız?