If clause konusuyla ilgili her şey: Konu anlatımı, örnekler ve test!

“If” clause, İngilizce’de bir şart belirtmek için kullanılan cümle yapısına denir. Bu cümlelerin farklı türleri bulunur.

Bir şeyin gerçekleşmesi için başka bir şeyi şart koşuyorsak bu durumu if clauselar ile belirtebiliriz. Bu durumların geçmişte mi yoksa şimdi mi olduğunu, mümkün olup olmadığını gösterebilmek için de farklı türlerde if cümleleri kullanırız.

Şimdi İngilizce koşul cümlelerinde kullanabileceğiniz farklı yapıları ve bunların her birinin detaylarını öğrenmeye geçebiliriz.

If clause: Type 0

Type 0, genellikle genelgeçer doğruları ifade etmek için kullanılır. Hem yapı hem de kullanım olarak Type 1’a oldukça benzer olduğu için bazı kaynaklarda ayrı bir tür olarak kendisine rastlamayabilirsiniz.

Type 0 ile cümle kurmak istiyorsanız “If” dedikten sonra koşulunuzu simple present tense ile belirtmeli, sonrasında ise bu koşulun sonucunu da yine aynı şekilde herhangi bir yardımcı fiil kullanmanıza gerek kalmadan simple present tense ile kurmalısınız.

Örnek: If water reaches 100 degrees, it starts to boil. (Su 100 dereceye ulaşırsa kaynamaya başlar.)

If clause: Type 1

Koşul cümlelerinde sıklıkla rastladığımız bir tür olan Type 1, şimdiki zamanda gerçekleşmesi mümkün olan olayların sonucundan bahsetmek için kullanılır.

Bu yapıda yan cümleyi simple present ile kurduktan sonra ana cümleyi gelecek zamanla veya “can, may, might, should” gibi bir modal verb ile kurabilirsiniz.

Örnek: If you help me repair this computer, I will give you some money. (Bu bilgisayarı tamir etmeme yardım edersen sana biraz para vereceğim.)

If clause: Type 2

Type 2 yapısında ise gerçekleşmesi sadece kağıt üzerinde mümkün olan, ihtimali çok düşük veya imkânsız olup genellikle hayal olarak karşımıza çıkan durumlardan bahsediyoruz.

Bu yapıda koşul cümlesini kurarken past simple, ana cümleyi kurarken de “would” yardımcı fiilinin ardından ana fiilin infinitive hâlini kullanıyoruz. Fakat Type 2 kullanırken geçmişten bahsettiğinizi zannetmeyin, sadece şimdiki zamanda ama imkânsız olan durumlardan bahsediyoruz. 

Örnek: I would buy my mother a big house if I had a lot of money. (Eğer çok param olsaydı anneme büyük bir ev alırdım.)

Örnek: If he was taller, he could be a basketball player. (Eğer daha uzun olsaydı bir basketbol oyuncusu olabilirdi.)

If clause: Type 3

İngilizce if clause cümleleriyle geçmişten bahsetmek istiyorsanız Type 3’den yararlanmanız gerekiyor. Bu türdeki cümlelerde bahsedilen koşulu gerçekleştirmek mümkün değil, çünkü zaten olmuş bitmiş, geçmişteki bir olaydan bahsediyoruz.

Type 3 cümle yapısında yan cümlede past perfect, ana cümlede ise “would have + V3 (fiilin 3. hâli)” yapısını kullanmanız gerekiyor. Yani Type 2’deki yapıyı tense olarak bir kere daha geçmişe atmış oluyoruz.

Örnek: If you had told me that you wouldn’t be here, I wouldn’t have come! (Eğer burada olmayacağını bana söyleseydin gelmezdim!)

Örnek: I would have given you my phone number yesterday if you had asked for it. (Eğer isteseydin sana dün telefon numaramı verirdim.)

İngilizce’de “if” cümleleri, koşullu bir durumu ifade etmek için kullanılır. Bu “if” cümleleri, bir koşul cümlesi ve sonuç cümlesi olmak üzere iki bölümden oluşur. Aşağıdaki tablo, her birinin kullanımını ve koşul cümlesiyle sonuç cümlesini örnekleyen bir if cümlesi şemasını göstermektedir.

If cümlelerinin yapısı

Öncelikle koşul cümlelerinin yapısının temelini anlamalısınız. Bu yapılarda bir yan cümle (subordinate clause), bir de ana cümle (main clause) kısmı bulunur. Yan cümle, “if” ile başlayıp koşul kısmını kapsayan cümledir. Ana cümle ise cümlenin asıl kısmıdır. Bunu bir örnek üzerinden gösterelim:

Örnek: I won’t come to your house if you keep acting like this. (Böyle davranmaya devam edersen senin evine gelmeyeceğim.)

Bu yapının ana cümlesi  “I won’t come to your house,” yan cümlesi ise “if you keep acting like this” olarak karşımıza çıkıyor.

If clause cümleleri kurarken eğer önce yan cümleyi kullanıyorsanız yan cümleden sonra bir virgül kullanmak zorundasınız. Eğer önce ana cümleyi, sonra ise şartı söylüyorsanız arada virgül kullanmamalısınız. Dil bilgisiyle ilgili bu küçük detayı aklınızdan çıkarmayın.

“Unless” ile ilgili koşul cümleleri

“If” yerine “Unless” kelimesini içeren cümleler görürseniz endişelenmeyin! “Unless” kelimesi, “If” kelimesinin olumsuz hâlini gösterir. Bir nevi “If … not” olarak düşünebilirsiniz. 

Örnek: You cannot pass your exam unless you study hard. (Sıkı çalışmazsan sınavını geçemezsin.)

“Should” ile kurulan koşul cümleleri

Bazen if conditional yapılarında “Should” ile kurulan koşul cümleleriyle karşılaşabilirsiniz. Bu durum genellikle resmi belgelerde veya ihtimali çok az olan durumlarda kullanılır – “olur da böyle olursa” gibi bir anlama sahip gibi düşünebilirsiniz.

“Should” ile kurulan koşul cümlelerinde dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta var. Bu cümlelerde “should” kelimesini bir nevi sorulardaki gibi yer değiştiren yardımcı fiil olarak düşünmelisiniz. Bu sebeple “should”lu koşul cümlelerinde fiilleri çekimlemenize gerek yok – infinitive olarak kullanmanız gerekir.

Örnek: Should he encounter any difficulties, he must stay calm. (Herhangi bir zorlukla karşılaşırsa sakin kalmak zorunda.)

Örnek: If he encounters any difficulties, he must stay calm. (Herhangi bir zorlukla karşılaşırsa sakin kalmak zorunda.)

“Only if” kullanımı

If clause konusunu öğrenirken “only if” ve “if only” kalıpları da kafa karıştırabiliyor. 

“Only if” kalıbı “sadece böyle olursa” tarzında, “if” kelimesini vurgulayan bir anlam taşırken “if only” kalıbı ise istek belirtiyor, dolayısıyla şimdilik sadece “only if” kullanımını inceleyeceğiz.

Bu kalıbı cümlenin başında kullandığımızda normal şart cümlelerinden farklı olarak cümleyi devrik yapmalıyız. Cümleyi devrik yapmak için yardımcı fiili başa almanız yeterli olacaktır. Böyle bir durumda yan cümleyle ana cümle arasına virgül koymanıza da gerek kalmaz. Eğer kalıp cümlenin sonundaysa cümleyi devrik hâle getirmeden kullanmalısınız. 

Örnek: Only if you come here will I try to solve your problem. (Ancak buraya gelirsen problemini çözmeyi deneyeceğim.)

Örnek: I will try to solve your problem only if you come here. (Ancak buraya gelirsen problemini çözmeyi deneyeceğim.)

Şimdi conditionals konusunda öğrencilerin sık sık yaptığı hatalardan bazılarına göz atalım. Bu hataların ne olduğunu şimdiden öğrenip kullanıma dikkat ederseniz doğru cümle kurmayı daha kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz.

Yan cümlede modal kullanmak

Modal verbleri koşul cümlelerinin koşul kısmında, yani yan cümlesinde kullanmak mümkün değil. Yani “If you will listen to me, I can help you.” tarzında bir kullanım doğru olamaz, çünkü yan cümle kısmında modal verb kullanamıyoruz. 

Hem “unless” hem de “if” kullanmak

“Unless”, tek başına “if” gibi bir anlam taşıdığı için bu ikisini birlikte kullanmak bir hatadır. Eğer şart cümlesini olumsuz yapmak istiyorsanız “unless” kullanmanız yeterlidir – “unless if” gibi bir kalıp yanlış olacaktır.

Conditionals konu anlatımını bitirdiğimize göre bazı örnek diyaloglarla öğrendiklerinizi pekiştirelim, ne dersiniz?

– Dad, can you let me play some video games tonight? (Baba, bu akşam biraz video oyunları oynamama izin verir misin?)

+ You can play if you do your homework first. (Önce ödevini yaparsan oynayabilirsin.)

– What are you going to do now?

+ I’m going to go home unless you want me to stay. (Eğer kalmamı istemiyorsan eve gideceğim.)

– Mr. Çelik, the grades of your son don’t seem so good. (Bay Çelik, oğlunuzun notları çok iyi gözükmüyor.)

+ Yes, he won’t be able to pass the class unless he starts studying more. (Evet, daha fazla ders çalışmaya başlamazsa sınıfı geçemeyecek.)

Eğer içeriğimizden faydalandıysanız blog kategorimizdeki diğer yazılara da göz atmayı unutmayın. 

Novakid, çocukların İngilizceyi severek ve eğlenerek öğrenmelerini sağlıyor. Dil gelişimlerini destekleyen bu metodolojiyi aşağıdaki videomuzda izleyebilirsiniz: