Future perfect passive: Konu anlatımı ve bilgi testi!

Future perfect passive, gelecekte, daha ilerideki bir zamandan önce gerçekleşecek eylemlerden bahsederken kullandığımız bir yapıdır. Bu kullanımda gelecek zaman edilgen yapıyla, yani “passive voice” ile beraber kullanılır. Bu da demektir ki eylemi gerçekleştiren tarafı değil, eylemden etkilenen tarafı vurgularız. Eğer Türkçeye uyarlarsak “-ılmış olacak” gibi bir anlam taşıdığını görebiliriz. 

Bu yapıyı kullandığımızda, bahsettiğimiz eylemin tamamlanmış olması önemlidir. Üstelik, az önce de dediğimiz gibi bahsedilen eylem, daha ileride bulunan bir başka zaman aralığından önce tamamlanmış olmalıdır. Yapıyı uyguladığımız eylemden sonra bir başka eylem de gerçekleşebilir, fakat bu belirsiz de kalabilir.

Future perfect passive kullanımını anlamak, gelecekteki bir dizi olayı detaylı bir şekilde aktarmamıza olanak sağlar. Bu yapı genellikle resmi yazılarda, akademik söylemlerde ve günlük iletişimde gelecekteki başka bir zamandan önce tamamlanan eylemleri tartışırken karşımıza çıkar.

Bu açıklamaların en başta kulağa karmaşık gelebileceğinin farkındayız. Ancak merak etmeyin! Şimdi bu yapının kullanım alanlarını, kurallarını ve bolca örneğini görerek ne olduğunu iyice anlayacağız. Haydi bakalım!

Future perfect passive kullanabileceğimiz bir yer, birçok diğer yapıda da olduğu gibi olumlu cümleler. Bahsettiğimiz gibi; daha ilerideki bir zamandan önce gerçekleşecek cümlelerde, eylemdem etkilenen tarafı vurguladığımızda bu yapıyı kullanırız. 

Olumlu cümlelerde future perfect passive formülü şu şekildedir:

Özne + “will have been” + fiilin 3. hâli (+ “by” + eylemi gerçekleştirecek kişi)

Görebildiğimiz gibi, aslında oldukça kısa bir formülümüz var. Formülün sonundaki parantezden anlıyoruz ki, eğer istersek cümleye “by” ekleyerek bahsedilen eylemi gerçekleştiren kişiyi de belirtebiliriz. Bu, etken yapıda eylemin öznesi olan kişidir. Biz edilgen yapı kullandığımız için ise future perfect passive cümlesinin öznesi, etken yapıdaki eylemin nesnesidir. Bu kullanımı daha iyi kavrayabilmek için edilgen yapı (passive voice) ile ilgili içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Elbette formülü bilmek yeterli olmayabilir. Future perfect passive içeren olumlu cümle örnekleri görmek, kullanımı daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Etken ve edilgen yapı farkını da gösterebilmek adına cümlelerimizi iki şekilde de kurduk. Future perfect passive içeren cümleler, “passive voice” olarak da bilinen edilgen yapıdaki cümleler olacak. İnceleyelim:

• Etken yapı: He will have written the poem. (Şiiri yazmış olacak.)

Edilgen yapı: The poem will have been written by him. (Şiir, onun tarafından yazılmış olacak.)

• Etken yapı: By next year, the workers will have completed the construction project. (Önümüzdeki yıla kadar işçiler inşaat projesini tamamlamış olacak.)

Edilgen yapı: By next year, the construction project will have been completed by the workers. (Önümüzdeki yıla kadar inşaat projesi işçiler tarafından tamamlanmış olacak.)

• Etken yapı: The teacher will have read the book before the next lesson. (Öğretmen, bir sonraki dersten önce kitabı okumuş olacak.)

Edilgen yapı: The book will have been read by the teacher before the next lesson. (Kitap, bir sonraki dersten önce öğretmen tarafından okunmuş olacak.)

İngilizcede bir yapıyı olumlu cümlelerde kullanabiliyorsak doğal olarak olumsuz cümlelerde de kullanabilmeyi bekliyoruz. Future perfect passive, bu konuda bizi yanıltmıyor. Bu yapıyı olumsuz cümlelerde kullanabilmenin yanı sıra, basit bir şekilde olumsuza çevirerek olumsuz cümleler de kurabiliyoruz. Bu da demek oluyor ki cümlemizin konusu olan eylem, daha ilerideki bir zaman aralığından önce gerçekleşmeyecek. Vurgu ise az önce olduğu gibi eylemden etkilenen tarafta.

Olumsuz cümlelerde future perfect passive formülünü şu şekilde gösterebiliriz:

Özne + “will not have been” + fiilin 3. hâli (+ “by” + eylemi gerçekleştirecek kişi)

Tıpkı olumlu cümlelerde olduğu gibi, istersek “by” kelimesini kullanarak etken yapıdaki cümlenin öznesini de future perfect passive cümlesine dahil edebiliyoruz. Odak konusunda ise değişen bir şey yok: Bizim kurduğumuz cümlenin öznesi, etken yapıdaki cümlenin nesnesi.

Bu özellikleri daha iyi görebilmek için olumsuz cümlelerin de örneklerini inceleyebiliriz. Az önce yaptığımız gibi, aralarındaki farkı gösterebilmek adına önce etken yapıdaki cümleyi, ardından edilgen yapıdaki future perfect passive cümlesini göstereceğiz. Örneklerimize bakalım:

• Etken yapı: The student will not have submitted the homework before the deadline. (Öğrenci, son günden önce ödevi göndermiş olmayacak.)

Edilgen yapı: The homework will not have been submitted by the student before the deadline. (Ödev, öğrenci tarafından son günden önce gönderilmiş olmayacak.)

• Etken yapı: James won’t have bought a skateboard before his birthday. (James, doğum gününden önce bir kaykay almış olmayacak.)

Edilgen yapı: A skateboard won’t have been bought by James before his birthday. (Doğum gününden önce James tarafından bir kaykay alınmış olmayacak.)

• Etken yapı: We will not have finished the preparations before next week. (Önümüzdeki haftadan önce hazırlıkları bitirmiş olmayacağız.)

Edilgen yapı: The preparations will not have been finished by us before next week. (Hazırlıklar önümüzdeki haftadan önce bizim tarafımızdan bitirilmiş olmayacak.)

Diğer birçok yapıda olduğu gibi future perfect passive de yalnızca gerçekleşecek veya gerçekleşmeyecek olaylar hakkında bilgi verirken kullanılmakla kalmıyor. Aynı zamanda bu tarz olaylar hakkında bilgi almak için soracağımız sorular üretmek de mümkün. Bunun için yalnıza formülümüzde ufak bir değişiklik yapmamız gerekiyor.

Sorularda future perfect passive formülünü şöyle gösterebiliriz:

“Will” + özne + “have been” + fiilin 3. hâli (+ “by” + eylemi gerçekleştirecek kişi)

Bu formülü uygulayarak gelecekte daha ileriki bir zamandan önce gerçekleşecek olaylar hakkında soru sorabiliriz. Diğer tüm yapılarda olduğu gibi vurguyu eylemin nesnesine yerleştirmiş olacağız, çünkü edilgen yapı yani “passive voice” kullanmaya devam ediyoruz.

Birkaç örnek cümleyle future perfect passive sorularını daha iyi anlayalım:

• Etken yapı: Will the teacher have helped them for the project? (Öğretmen, proje için onlara yardım etmiş olacak mı?)

Edilgen yapı: Will they have been helped by the teacher for the project? (Onlara proje için öğretmen tarafından yardım edilmiş olacak mı?)

• Etken yapı: Will the cat have eaten food? (Kedi, yemeği yemiş olacak mı?)

Edilgen yapı: Will the food have been eaten by the cat? (Yemek, kedi tarafından yenmiş olacak mı?)

• Will the report have been finalized before the meeting? (Rapor, toplantıdan önce tamamlanmış olacak mı?)

Bunlara ek olarak, “will” kelimesinden önce soru kelimeleri getirerek daha spesifik future perfect passive soruları sormamız da mümkün:

Örnek: What will have been drunk by him? (Ne onun tarafından içilmiş olacak?)

Örnek: Who will have been seen by them? (Kim onlar tarafından görülmüş olacak?)

Future perfect passive yapısının kullanım kurallarını gördük. Görebiliyoruz ki future perfect passive, hem ifade ettiği anlam açısından hem de farklı dil bilgisi unsurlarını birleştirmesi açısından zengin bir yapı. Peki ya bu tarz bir yapı günlük hayatta nerelerde karşımıza çıkabilir?

Bu soruyu cevaplamak için derlediğimiz bazı günlük hayat senaryolarını görelim. Tabii ki de kullanım alanı bunlarla sınırlı değil, gerekli gördüğünüz alanlarda kendiniz de farklı kullanım alanları ekleyebilirsiniz.

• Kariyer başarıları: Bir kişinin kariyerinde belirli bir noktaya gelene kadar elde edeceği başarıları anlatırken future perfect passive kullanabiliriz.

Örnek: By the time she retires, Susan will have been promoted three times. (Emekli olana kadar Susan üç kere terfi ettirilmiş olacak.)

• Aktivite planlarının oluşturulması: Gelecekte gerçekleştireceğimiz aktivitelerin planlarından bahsederken future perfect passive kullanabiliriz. Örneğin, bir seyahat planı oluşturmaktan bahsetmemiz gibi durumlarda bu yapı kullanılabilir.

Örnek: By next summer, our dream vacation will have been planned. (Önümüzdeki yaza kadar hayalimizdeki tatil planlanmış olacak.)

• Kişisel hedefler: Gelecekteki belli bir vakitten önce ulaşılacak hedeflerden bahsederken future perfect passive yapısı bize yardımcı olabilir.

Örnek: By the end of the year, more than five projects will have been completed by the team. (Yılın sonuna kadar beşten fazla proje, ekip tarafından tamamlanmış olacak.)

Bu zaman yapısının dil bilgisi açısından zengin olması sebebiyle future perfect passive kullanımında öğrencilerin kafasının karışması mümkün. Dolayısıyla bu yapı oluşturulurken birtakım hatalar yapılabiliyor. İşte future perfect passive kullanırken dikkat etmeniz gereken en yaygın hatalar:

• Yanlış “be” kullanımı: Future perfect passive yapısında “be” fiili, “been” şeklinde çekimlenmelidir. Bu çekimin yanlış yapılması yaygın bir hatadır.
• Etken ve edilgen yapının karıştırılması: Future perfect passive kullanırken, edilgen yapı yani “passive voice” kullanmamız gerektiğini unutmamalıyız. “Will have been” yapısındaki “been” sözcüğünü yazmayı unutmak, edilgen yerine etken yapı kurmamızla sonuçlanacaktır.
• Düzensiz fiil çekimi hataları: Future perfect passive yapısında fiilin 3. hâli kullanılır. Bazı fiillerin 3. hâlinin düzensiz olduğunu biliyoruz. Bu fiillerin çekimlerini karıştırmak sık yapılan hatalardandır.
• Olumsuzlarda “not” kelimesinin yeri: Soru olmayan, olumsuz future perfect passive cümlelerinde “not” kelimesinin gelmesi gereken yer, “will” kelimesinden sonradır. “Not” kelimesinin yerini değiştirmek, cümlede hataya yol açacaktır.

Future perfect passive yapısının kurallarını öğrendik. Fakat sadece kuralları bilmek, konuya hakim olduğumuz anlamına gelmeyebilir. Eğer konuyu tam anlamadığınızdan endişe ediyorsanız, sizin için buradayız. Future perfect passive yapısına tamamen hakim olmanıza yardım etmek için birkaç tavsiyemiz var:

• Çeşitli cümlelerle pratik yapın: Tıpkı bu yazıda gösterdiklerimiz gibi farklı bağlamlardan cümleler okumak, future perfect passive yapısını daha iyi tanımanızı sağlayacaktır.
• Bahsedilen eylemin zamandaki yerini düşünün: Cümlede bahsettiğiniz eylem ne zaman gerçekleşecek? Sonrasında bir şey olacak mı? Bu gibi soruları sorup, eylemin gelecekte, daha ilerideki bir vakit aralığından önce gerçekleşeceğini görebilirsiniz.
• Kendi cümlelerinizi kurun: Okumak elbette önemli, fakat bir o kadar da pratiğe ihtiyacımız var. Az önce bahsettiğimiz gerçek hayat senaryolarını da düşünerek kendi örnek cümlelerinizi yazmak, future perfect passive kullanımınızı geliştirecektir.

Bu yazımızda future perfect passive yapısının kullanımını öğrendik. Future perfect passive’in; gelecekte, daha sonraki bir zaman aralığından önce gerçekleşecek eylemlerden bahsederken kullanıldığını gördük. Buna ek olarak edilgen yapıdan dolayı cümledeki vurgunun eylemi gerçekleştiren kişide değil, eylemin nesnesinde olduğunu öğrendik.

Son olarak, anlattıklarımızı özetleyen ve örnekleyen tablomuzu inceleyelim:

İşte future perfect passive hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:

Future perfect nasıl kullanılır?

Future perfect, “will” + fiilin 3. hâli şeklinde kullanılır. Gelecekte tamamlanacak eylemlerden bahsederken kullanılır.

Future perfect ne zaman kullanılır?

Future perfect, bir eylemin gelecekte belirli bir noktada gerçekleşmiş olacağını ifade ettiğimiz zamanlarda kullanılır.

Future perfect hangi seviye?

Cambridge Üniversitesine göre, future perfect, İngilizce B2 seviyesinde görülür.

Will have ne zaman kullanılır?

“Will have”, future perfect içeren kalıplarda kullanılır. Yani gelecekte tamamlanacak eylemlerden bahsettiğimiz zaman “will have” kullanılır.

Future perfect passive konu anlatımını tamamladık. Şimdi ise kendimizi bilgi testiyle sınama vakti! Bakalım 10 sorudan kaçını doğru bileceksiniz?

İngilizcedeki çeşitli zaman yapılarını bilmek, oldukça önemli. Bir dili öğrenmenin en iyi yolu ise onu eğlenerek konuşmak. 

Çocuklar için İngilizce öğrenmek bir sihirli yolculuğa çıkmak gibi! Novakid, dil öğrenimini bir peri masalına dönüştürüyor. Aşağıdaki videoda bu büyülü dünyaya göz atın: