- Kanada İngilizcesinin dilbilgisi
- Kanada İngilizcesinde sözcük farklılıkları
- Kanada İngilizcesinde Fransızca etkisi
- Sıkça sorulan sorular
- Novakid’le tanışın!
- Kanada İngilizcesi, Amerikan ve Britanya İngilizcesinin karışımı gibi görünse de kendine özgü sözcükleri, telaffuzları ve yazım kurallarıyla ayrı bir karakter taşıyor.
- Yazımda genellikle Britanya İngilizcesi tercih ediliyor (örneğin: colour, centre) ancak telaffuz ve kelime kullanımı çoğunlukla Amerikan İngilizcesine yakın.
- Kelime seçimlerinde Kanada’ya özgü farklılıklar bulunuyor: washroom (tuvalet), loonie (1 Kanada doları), toque (bere) gibi.
- Fransızca, özellikle Quebec bölgesinde Kanada İngilizcesini etkiliyor. Günlük hayatta ve resmî belgelerde Fransızca kökenli sözcükler sıkça kullanılıyor.
İngilizce, dünyanın birçok bölgesinde konuşulan ortak bir dil olsa da her coğrafyada farklı bir aksan, sözcük seçimi ve hatta bazen dilbilgisiyle şekilleniyor.
Kanada İngilizcesi ise bu çeşitliliğin en iyi örneklerinden biri. Amerika Birleşik Devletleri’ne komşu olmasına rağmen Kanada’da konuşulan İngilizce hem Amerikan hem de Britanya İngilizcesinden izler taşıyor.
Ayrıca ülkenin çift dilli yapısının yanı sıra tarihsel süreçleri de Kanada İngilizcesini benzersiz yapıyor.
Peki Kanada İngilizcesi tam olarak ne kadar farklı? Bu yazımızda; gramerden kelime dağarcığına, Fransızcadan gelen etkilerden günlük konuşma kalıplarına kadar tüm detaylara göz atacağız. Haydi başlayalım!
Kanada İngilizcesinin dilbilgisi
Kanada İngilizcesi, gramer bakımından ilk bakışta Amerikan İngilizcesine çok benziyor. Bu yüzden Kanada’da İngilizce öğrenen biri, genel cümle yapıları ve zaman kullanımları açısından zorlanmıyor fakat küçük farklar, özellikle yazım dili ve resmî ifadelerde kendini gösteriyor.
- Yazım kurallarındaki farklar
Kanada İngilizcesi, yazımda hem Britanya hem Amerikan İngilizcesinden etkiler taşıyor. Bazı kelimelerde Amerikan İngilizcesi tercih edilirken bazıları Britanya şeklinde yazılıyor.
Örnek verecek olursak:
Kanada İngilizcesi: colour, neighbour, favour
Amerikan İngilizcesi: color, neighbor, favor
👉Kanada İngilizcesi, bu tür “-our” ile biten kelimelerde genellikle Britanya biçimini kullanıyor.
Kanada İngilizcesi: organize, realize, analyze
Britanya İngilizcesi: organise, realise, analyse
👉Ancak “-ize” ile biten fiiller genellikle Amerikan biçiminde yazılıyor.
- Tarih yazım farkları
Kanada’da tarih yazarken gün-ay-yıl sıralaması tercih ediliyor. Bu kullanım da Britanya sistemine benziyor.
Örnek:
Kanada İngilizcesi: 15 June 2025 veya 15/06/2025
Amerikan İngilizcesi: June 15, 2025 veya 06/15/2025
Ancak resmî belgelerde ISO standardı olan yıl-ay-gün formatı da (2025-06-15) sıkça karşımıza çıkıyor.
- Yazım ve telaffuz uyumsuzlukları
Bazı durumlarda yazım şekli, Britanya İngilizcesine yakın olurken telaffuz, Amerikan İngilizcesine daha yakın kalıyor.
Örneğin “schedule (ˈʃedʒ.uːl)” (plan, program) sözcüğü yazımda aynı kalsa da, Kanada’da genellikle Amerikan telaffuzu olan “skedjule (/ˈskedʒ.uːl/)” şeklinde söyleniyor.
- Fransızcadan gelen etkiler
Resmî kurumlar, anayasalar ve devlet belgeleri çift dilli olduğundan; bazı İngilizce resmî yapılar, Fransızcadaki ifadeleri yansıtıyor.
Mesela “Ministry of Transportation” yerine bazen “Ministère des Transports” ifadesiyle karşılaşılabiliyor. Resmî çevirilerde bu yapıların birebir yansıtılması, Kanada İngilizcesinde daha sık görülüyor.
Quebec gibi Fransızcanın daha yoğun konuşulduğu bölgelerde, dilbilgisel olarak İngilizce cümleler içine Fransızca yapılar veya kalıplar karışabiliyor. Bu durum daha çok konuşma dilinde ve resmî olmayan yazışmalarda öne çıkıyor.
Kanada İngilizcesinde sözcük farklılıkları
Kanada İngilizcesi, kelime dağarcığı bakımından Amerikan İngilizcesine oldukça yakın fakat bazı alanlarda (günlük yaşam, ulaşım, eğitim, yiyecek vb.) yalnızca Kanada’ya özgü kelimeler ya da anlam farkları görülebiliyor. Bu farklar da Kanada kültürüyle yakından bağlantılı.
Bazı kelimeler Kanada’da epey yaygınken diğer İngilizce konuşulan ülkelerde pek duyulmuyor:
loonie → 1 Kanada doları (madeni para)
- Örnek: I found a loonie in my coat pocket. (Ceketimin cebinde 1 dolarlık bozuk para buldum.)
toonie → 2 Kanada doları (madeni para)
- Örnek: Can you lend me a toonie for coffee? (Kahve için bana 2 dolar borç verir misin?)
double-double → Şekerli ve kremalı kahve (2 şeker, 2 krema)
- Örnek: He always orders a double-double at coffee shop. (Kahvecide her zaman şekerli kremalı kahve alır.)
tuque → Bere (özellikle kışlık yün bere)
- Örnek: Don’t forget your tuque, it’s freezing outside! (Bereni unutma, dışarısı buz gibi!)
serviette → Peçete
- Örnek: Can I get a serviette, please? (Bir peçete alabilir miyim lütfen?)
- Aynı kelimenin farklı anlamda kullanımı
Bazı İngilizce kelimeler Kanada’da farklı anlamlarla kullanılabiliyor.
college → Kanada’da “college” genellikle meslek yüksekokulu anlamında kullanılıyor.
(Amerikan İngilizcesinde ise üniversite ile eşanlamlı.)
- Örnek: He’s going to college to study plumbing. (Tesisatçılık okumak için yüksekokula gidiyor.)
washroom → Kanada’da “restroom” ya da “bathroom” yerine en çok bu kelime kullanılıyor.
- Örnek: Excuse me, where’s the washroom? (Affedersiniz, tuvalet nerede?)
chesterfield → Eskiden çok yaygın olan bu kelime “kanepe” anlamında. Yeni nesil artık pek kullanmasa da hâlâ bazı bölgelerde duyuluyor.
- Örnek: She sat on the chesterfield to read a book. (Kitap okumak için kanepeye oturdu.)
- İngiliz (UK) ve Amerikan (US) İngilizcesi arasında kalmış kelimeler
Kanada İngilizcesi, kimi zaman Amerikan kimi zaman da Britanya İngilizcesindeki kelime seçimlerini kullanıyor. Bu seçim bazen kelimenin kökenine ya da kullanım alanına göre değişiyor.
Anlam | Kanada İngilizcesi | Amerikan İngilizcesi | Britanya İngilizcesi |
kamyon | truck | truck | lorry |
daire (ev) | apartment | apartment | flat |
benzin | gas | gas | petrol |
posta kutusu | mailbox | mailbox | postbox |
asansör | elevator | elevator | lift |
- Spor terimleri
Kanada’da buz hokeyi gibi ülkeye özgü sporlar çok yaygın olduğu için bazı kelimeler bu bağlamda sadece Kanada’da sık kullanılıyor:
rink → buz pisti
- Örnek: Let’s go to the rink after school. (Okuldan sonra buz pistine gidelim.)
faceoff → hokeyde oyunun yeniden başlaması
- Örnek: The faceoff is at 7:00 p.m. (Maç saat 7’de başlıyor.)
Kanada İngilizcesinde Fransızca etkisi
Fransızca etkisinden yukarıda biraz bahsettik ancak daha detaylı değinilmeyi hak eden bir konu.
Özellikle Quebec gibi bölgelerde Fransızca’nın Kanada İngilizcesi üzerinde belirgin bir etkisi bulunuyor. Kanada’nın iki anadili İngilizce ve Fransızca olduğu için, bu iki dil zamanla iç içe geçmiş durumda. Günlük konuşmada, yazışmalarda ya da resmî, belgelerde Fransızca kökenli bazı sözcük ve yapılar İngilizcede de yer buluyor.
- Fransızca’dan geçmiş bazı sözcükler
Kanada İngilizcesinde Fransızca kökenli bazı kelimeler diğer İngilizce varyantlarında ya hiç kullanılmıyor ya da çok nadir geçiyor. Bu kelimeler özellikle Quebec bölgesinde yaşayanlar arasında daha yaygın:
depanneur (veya kısa haliyle dep) → bakkal, küçük market
- Örnek: I stopped by the depanneur to get some snacks. (Atıştırmalık almak için bakkala uğradım.)
metro → genellikle “subway” yerine “metro” deniyor
- Örnek: I take the metro to school every morning. (Her sabah okula metro ile gidiyorum.)
terrace → dışarıda oturulan kafe/bahçe alanı
- Örnek: Let’s have coffee on the terrace. (Haydi terasta kahve içelim.)
guichet → ATM ya da bilet gişesi anlamında kullanılıyor.
- Örnek: You can withdraw money at the guichet. (ATM’den para çekebilirsin.)
- Çift dil etkisiyle karışık ifadeler
Kanada’nın bazı bölgelerinde insanlar iki dili bir arada kullanıyor. Özellikle Fransızca kökenli kişiler, günlük konuşmalarda İngilizce cümlelerin içine Fransızca kelimeler serpiştirebiliyor. Hatta bir fun fact verelim, buna bazen “Franglais” (Français + English) deniyor.
- Örnek: I’m going to the dép for some chips, veux-tu quelque chose? (Bakkala cips almaya gidiyorum, bir şey ister misin?)
Bu karışımlar bazen alışkanlıktan, bazen de çevresel etkilerden dolayı doğuyor.
- Resmi belgelerde çift dil zorunluluğu
Kanada’da pek çok resmî yazışma, tabela, ambalaj veya kamu duyurusu hem İngilizce hem Fransızca olmak zorunda. Bu durum da hem İngilizce bilenlerin Fransızcaya hem de Fransızca bilenlerin İngilizceye daha fazla maruz kalmasına neden oluyor.
Birkaç örnekle açıklayacak olursak, bir süt kutusunda şöyle yazabiliyor:
- Milk/Lait
- Keep refrigerated/Garder au froid
İşte bu çift dilli ortam, Kanada İngilizcesinin gelişimini etkiliyor ve onu diğer İngilizce türlerinden ayırıyor.
Sıkça sorulan sorular
Kanada İngilizcesi hakkında en çok merak edilenler ve cevapları!
Kanada’da hangi dil konuşuluyor?
Kanada’nın resmi dilleri İngilizce ve Fransızca. Ülkenin büyük bir kısmında İngilizce konuşuluyor ancak Quebec gibi bazı bölgelerde Fransızca birincil dil olarak öne çıkıyor.
Kanada hangi İngilizceyi konuşuyor?
Kanada İngilizcesi, Amerikan ve Britanya İngilizcesinin karışımı gibi olsa da kendine özgü bir yapıya sahip. Telaffuz açısından Amerikan İngilizcesine yakınken yazım kuralları genellikle Britanya İngilizcesine yakın.
Novakid’le tanışın!
Çocuğunuzun İngilizceyi öğrenirken dilbilgisi kurallarını ezberlemesini değil, interaktif yöntemleri keşfetmesini istiyorsanız Novakid, aradığınız yer olabilir! Akranlarıyla iletişim kurarak hem eğlenceli hem eğitici bir eğitim alması için İngilizce derslerine göz atarak siz de aramıza katılabilirsiniz.
Ayrıca bire bir derslerimizde uyguladığımız etkili yöntemimize aşağıdaki videodan ulaşabilirsiniz:
Çocuğunuzun dili yaşayarak keşfetmesi için ilk deneme dersi tamamen ücretsiz bir şekilde alın!