5 dk. - Yapay zekanın oluşturduğu tehlikeler neler?
- Novakid’le tanışın!
- Yapay zekaya aşırı bağlılık, öğrencilerin bağımsız düşünme ve öğrenme becerilerini zayıflatabilir.
- Sürekli yapay zeka kullanımı, yazma, dil ve yaratıcılık becerilerinde gerilemeye yol açabilir.
- Yapay zeka, akademik dürüstlüğü zedeleyerek kopya ve etik sorunlara neden olabilir.
- Doğru rehberlik sağlandığında yapay zeka, beyin fırtınası, pratik ve geri bildirim için yararlı bir araç haline gelebilir.
Teknoloji, eğitimde yeni bir çağ başlatıyor. ChatGPT, Grammarly, çevrimiçi eğitmenler ve diğer yapay zeka araçları artık eğitimin bir parçası haline gelmiş durumda. Öğrenciler de haliyle bu araçları pek çok farklı amaçla kullanıyor. Bu araçlar oldukça faydalı olsa da bazı riskleri ve zorlukları da beraberinde getiriyorlar. İnsanlar da buna karşın “Yapay zekayı eğitim aracı olarak kullanmak güvenli bir seçenek mi?” ya da “Yapay zeka öğrenim sürecini nasıl etkiler?” gibi sorular soruyor.
Yapay zekanın oluşturduğu tehlikeler neler?
Yapay zeka kullanımı pek çok avantaja sahip ve hayatı da birçok alanda kolaylaştırıyor. Ancak yapay zekayı gereğinden fazla kullanmak eğitimde olumsuz etkilere yol açabilir. Bunlara verebileceğimiz örnekler arasında ise yazma becerilerinin zayıflaması, yaratıcılığın körelmesi ve problem çözme yeteneğinin gerilemesi bulunuyor. Bazı durumlarda öğrenciler yapay zekaya o kadar bağımlı hale geliyor ki öğrenme geriliği de kaçınılmaz oluyor. Peki bu anlamda söz konusu olan tehlikeler tam olarak nedir ve bu duruma karşı nasıl bir yol izleyebiliriz?
Bu yazıda, eğitimde yapay zekadan kaynaklanan beş olumsuz etkiden bahsedeceğiz ve bu araçların neden öğrenciler için kötü sonuçlar doğurduğunu açıklayacağız.
Yapay zekaya duyulan aşırı güven
Yapay zekanın oluşturduğu temel tehditlerden bir tanesi, öğrencilerin yapay zekaya aşırı bağımlı hale gelmesidir. Öğrenciler çalışmalarında yapay zekaya olması gerektiğinden fazla ihtiyaç duyduklarında kendi başlarına düşünmeye veya bağımsız olarak pratik yapmaya daha az eğilim gösterirler.
Örnek vermek gerekirse, bir öğrenci konuyu derinlemesine araştırmadan yapay zekaya başvurarak rahatlıkla bir makale yazabilir. Sonuçta ödev tamamlanmış gibi gözükse de öğrenci bu süreçte gerçekten öğrenme şansını kaçırmış olur. Zamanla yapay zekaya duyulan bu güven, bahsedeceğimiz olumsuz etkileri de doğal olarak beraberinde getirir.
Ebeveynler ve eğitmenler sık sık “Yapay zeka öğrenim sürecini nasıl etkiler?” sorusunu sorarlar. Başka bir araca bu denli duyulan bağımlılık ise öğrenim sürecine en çok zarar veren etkenler arasındadır.
Yazma ve dil becerilerinde gerileme
Bir diğer yaygın etki de öğrencilerin yapay zekayı fazla kullandıkları durumlarda yazma ve dil becerilerinin körelmesi. Ödev yapmak veya hataları düzeltmek için her seferinde yapay zekaya başvurmak, zamanla öğrencilerin kendi becerilerini geliştirmek için gösterdikleri çabayı sıfıra indirebilir. Bu da uzun vadede yazma becerisini ve yaratıcılığı kötü yönde etkileyebilir.
İngilizce öğrencileri kimi zaman kendi cümlelerini kurmaktansa yapay zeka tarafından oluşturulan metinleri kopyalayabilirler. Ortaya çıkan iş doğru görünse de bu öğrencilerin kendilerini geliştirmek için bir çaba gösterdiği anlamına gelmez. Bu noktada ebeveynlerin aklına şu soru geliyor: “Eğitimde yapay zeka kullanmak güvenli mi?” ve bu da yapay zekanın fazla kullanımının olumsuz etkilerini bize gösteriyor.
Dürüst çalışmayı zedelemesi
Yapay zeka kullanan öğrenciler zamanla yapay zeka tarafından üretilen içeriklere güvenir ve çalışmalarını doğrudan buradan kopyalar, bu da yapay zeka içeriklerinin kendi fikirlerinin önüne geçmesine neden olur. Sonuç olarak bu da okul hayatında dürüstlük ve adalet olgularını zedeleyebilir.
Bunlara ek olarak, öğretmenler de yapay zekanın kullanıldığı çalışmaları tespit etmekte zorlanabilirler. Bu açıdan birçok veli ve öğrencinin kafasında şu soru canlanıyor: “Okuldakiler ChatGPT’yi tespit edebilir mi?” Bu durum, tespit etmek zor olduğundan “Okuldakiler yapay zeka kullanıp kullanmadığınızı nasıl anlar?” gibi sorularla uğraşmaya yol açabilir. Bu da yapay zekanın dikkatli bir şekilde kullanılmadığı takdirde öğrenmeyi ve akademik standartları nasıl etkileyebileceğini gözler önüne seriyor.
Bilişsel ve duygusal zorluklar
Diğer odak noktamız yapay zekanın öğrencilerin düşünme ve hissetme şeklini nasıl etkilediği. Bazı öğrenciler yapay zeka yardımıyla yaptıkları ödevler aracılığıyla kendilerini daha özgüvenli hissedebilir ve bir konuya tamamen hakim olduklarını düşünebilirler. Bir yandan diğer öğrenciler de yapay zeka araçlarına fazla güvendiğinden sorunları tek başına çözmekte zorlanabilirler.
Yapay zeka yanlış bir cevap verdiğinde ya da kafa karıştırıcı bir yorumda bulunduğunda ise bu da öğrencilerin daha üzgün ve hayal kırıklığına uğramış hissetmelerine yol açar. Bu örnekler, dikkatli kullanılmadığı zaman yapay zekanın ne denli tehlikeli olabileceğini ve öğrenme, özgüven gibi konular üzerindeki olumsuz etkilerini bize gösteriyor.
Yaratıcılık kaybı ve özgüven zedelenmesi
Yapay zekanın olumsuz etkilerine verebileceğimiz bir diğer örnek ise öğrencilerin hayal gücünün ve özgün düşüncelerinin sınırlanması. Öğrenciler, yazılar veya diğer çalışmalar için fikirler bulma amacıyla yapay zekaya güvendiklerinde, kendileri adına düşünmeyi bırakabilirler. Bu da zaman geçtikçe yaratıcı bir şekilde çözüme ulaşmalarının ve kendi fikirlerini geliştirmelerinin önüne geçer.
Bu durum öğrencilerin bağımsız düşünmesine engel olduğundan yapay zekanın eğitimdeki olumsuz etkilerinin başında gelir. Ayrıca öğrencilerin kendi hayal güçlerini kullanmak yerine yapay zekaya bağımlı olduklarında nasıl olumsuz etkilendiğini de açıklar.
Çocukları güvenli ve etkili yapay zeka kullanımına nasıl teşvik ederiz?
Yapay zekanın bazı riskleri olsa da doğru şekilde kullanıldığında öğrenme için oldukça etkili bir araç olabilir. İşte öğrencilerin güvenli bir şekilde nasıl kullanabileceğine dair bazı örnekler:
- Beyin fırtınası: Öğrenciler yapay zekadan denemeler, projeler veya sunumlar için konu önerileri isteyebilir. Yapay zeka, böylelikle öğrencilerin kendi adına düşünmesinin önüne geçmeden bir işe başlamalarına önayak olur.
- Pratik yapma: Yapay zeka, öğrencilerin dilbilgisi, kelime bilgisi veya konuşma alıştırmaları yapmalarına yardımcı olabilir. Örneğin, bir paragraf yazdıktan sonra dilbilgisi hatalarını ya da anlatım bozukluklarını kontrol etmek için yapay zekayı kullanabilirler.
- Geri dönüt alma: Öğrenciler, hatalarını anlamak ve kendilerini geliştirmek için çalışmaları hakkında yapay zekadan hızlıca geri bildirim alabilirler. Örneğin, yapay zeka, öğrenci kendi taslağını yazdıktan sonra yazım veya dilbilgisi hatalarını gösterebilir.
Öğretmenler de aşağıdaki yöntemlerle güvenli yapay zeka kullanımını destekleyebilirler:
- Kullanıma rehberlik edin: Yapay zekanın beyin fırtınası yapmasına veya kelime dağarcığını kontrol etmesine izin verin ancak öğrencilerin temel görevlerini yapay zekayla yapmalarını istemeyin. Novakid’de öğretmenler, öğrencileri kendi başlarına konuşmaya ve yazmaya teşvik ederken yeni fikirleri uygulamalarına yardımcı olarak öğrencilere bu şekilde yardımcı olurlar.
- Kullanım aşamalarına dikkat edin: Öğrencilerin yapay zekayı projeyi planlamak gibi belirli aşamalarda kullanmasına izin verin ancak işi yapay zekaya tamamlatmalarını önleyin. Novakid dersleri genellikle belirli bir seviyede yapay zeka dersleri ve etkinliklerinden faydalanır ama bunu kısıtlı miktarda yapar, bu sayede öğrenciler aşırı bağımlı hale gelmezler.
- Dengeyi sağlayın: Öğrencileri yapay zeka önerilerini körü körüne takip etmek yerine eleştirel düşünmeye teşvik edin. Anlamanın ve yaratıcılığın önemini vurgulayın ve öğrencilerden yapay zekanın önerdiklerini kapsamlı bir şekilde gözden geçirmelerini ve anlamalarını isteyin.
Bu yazıda yapay zekanın kullanımının olumsuz etkilerine odaklandık! Ancak sorumluluk ve rehberlik devreye girdiğinde yapay zeka, öğrenimi destekleyebilir.
Novakid’de öğretmenlerimiz, kişiselleştirilmiş destek aracılığıyla İngilizce pratiği yapan öğrencilerin bu yapay zeka araçlarını daha bilinçli bir şekilde kullanmalarına yardımcı olur. Çocuğunuzun öğrenme becerilerini geliştirmesini, özgüven sahibi olmasını ve kendinden emin bir şekilde İngilizce öğrenmenin tadını çıkarmasını istiyorsanız, bugün Novakid ile bir deneme dersi alın ve uzman öğretmenlerimizin öğrencilerin başarısında nasıl etkili olabileceğini görün!
Novakid’le tanışın!
Novakid olarak çocuklara özel olarak tasarlanmış interaktif ve eğlenceli İngilizce dersleri ile birlikte, İngilizceyi kolayca öğrenmelerine yardımcı oluyoruz. Hemen ücretsiz deneme dersinizi alın ve çocuklarınızın İngilizce öğrenmesine katkıda bulunun!
