Groundhog Day nedir?

Birçok geleneğin olduğu gibi bu gelenek de bir batıl inanca dayanıyor. Pensilvanya’da yaşayan Flemenklerin inancına göre 2 Şubat tarihinde bir dağ sıçanı toprağın altındaki yuvasından çıkar ve kendi gölgesini görmezse baharın erken geleceğini müjdelemiş olur. Ancak kendi gölgesini görürse meskenine geri dönüp sürecin tekrar yaşanması için altı hafta daha beklemesi gerekir. 

Ancak bu batıl inanç kendiliğinden ortaya çıkmamıştır, kökenini eski Hristiyan kilisesinde bulur. Eski Hristiyan kiliselerinde rahipler Hazreti Meryem Yortusu’nda kutsayarak insanlara kış için gerekli olan mumları dağıtırdı. Bu mumlar insanlara kışın ne kadar süreceği hakkında bilgi veriyordu: mumların yarısı bitmişse kış yarılanmış demekti ya da mumlar henüz bitmekten çok uzaksa ileride uzun bir kışın beklediği tahmin ediliyordu.

Bu inancı Avrupa’dan Amerika’ya göçerken kendileriyle birlikte getiren insanlar mum sembolizmini kendi yaşadıkları bölgeye adapte ederek dağ sıçanının baharın gelişini müjdeleyeceği inancını benimsemişlerdir. Amerika’da çoğunlukla Pensilvanya’nın Punxsutawney ilçesinde kutlanmaktadır.

Dağ Sıçanı Günü’nün kutlanması 2 Şubat 1887 tarihinde, Punxsutawney’deki bir grup dağ sıçanı avcısıyla başlar. O sırada Punxsutawney dağ sıçanı Kulübü üyesi olan bir gazete editörü gazetede bu bölgenin dağ sıçanının Amerika’da hava durumunu tahmin edebilen tek dağ sıçanı olduğunu bildirmiş ve bu şekilde kutlamalar başlamıştır. Ancak bu iddiadan sonraki yıllar içinde Kanada ve Amerika’daki başka bölgelere ait dağ sıçanlarına da aynı özellik atfedilmiş ve gelenek böylece büyümüştür.

Festival için neden dağ sıçanının seçildiğini merak edebilirsiniz. Bunun çeşitli sebepleri vardır. Geleneğin geldiği yer olan Avrupa’da genellikle ayı kullanılırdı, çünkü bölgede yaygındı ve kış uykusuna yatıyordu. Bu gelenek için seçilen hayvanın kış uykusuna yatması önemlidir çünkü uyandığı dönem baharın yaklaştığı zamana yakındır. Dağ sıçanı da kış uykusuna yatan bir hayvandır ve şubat gibi uyanır. Ayrıca dağ sıçanı Amerika’da oldukça yaygın bir türdür. Anlayacağınız üzere hayvanın bu festival için seçilmesinde baharın gelişini tahmin edebilmesi gibi bir sebep yoktur, bu insanların ona atfettiği bir özelliktir.

Peki bu özel gün nasıl kutlanmaktadır?

Dağ Sıçanı Günü’nde 5 binden yalnızca biraz fazla nüfusa sahip olan bölgeye yaklaşık olarak 20 bin insan akın etmekte ve bölgenin en dolu ve heyecanlı günü yaşanmaktadır.

Bölgenin hemen dışında, “Gobbler’s Knob” denilen tepelik bölgede 1961’den itibaren “Phil” ismi verilmiş dağ sıçanı sabahın erken saatlerinde sahneye getirilir ve hava durumunu tahmin etmesi beklenir. Ancak sonuç ne olursa olsun, “Phil” kendi gölgesini görse de görmese de, günün geri kalanı eğlenceli aktivitelerle dolu dolu geçer.

Festival bölgesi bir tarafı ailelere ve bir tarafı eğlenmek isteyen gençlere ait olacak şekilde ikiye ayrılır ve herkes kendine uygun bir eğlence bulabilir. Dans gösterileri ve piyano yarışmalarından turlara kadar çeşitli etkinlikler farklı yerlerden gelen insanlarla bölgenin yerlilerinin bir araya gelip  sosyalleşmesi için büyük bir fırsat yaratır.

Bu festivale her yıl 20 binden fazla insanın katıldığını söyledik, ancak durum her zaman böyle değildi. Türkçede Bugün Aslında Dündü olarak bilinen 1993 yapımı film Groundhog Day insanların festivale olan ilgisini on katına çıkarmış ve festival bugünkü coşkusuna sahip olmuştur. Ancak filmin etkisi bunla kalmamıştır: film “groundhog day” ifadesinin güzel olmayan, hoşnutsuz durumların sürekli aynı şekilde yaşanmasını ifade eden bir deyim olarak literatürde yer edinmesini sağlamıştır!

2025 yılından 32 yaşına giren bu filmin ana karakteri meteoroloji uzmanı olan Phil Connors. Kendini olması gerekenden fazla seven ve diğer insanlardan daha iyi olduğunu düşünen Phil Groundhog Day festivalini işlemesi için patronu tarafından Punxsutawney isimli küçük bir kasabaya gönderilir. Elbette Phil buradaki işini çok ciddiye almaz ve elinden gelenin en azını yaparak dönmeye karar verir, ancak bir kar fırtınası onu kasabada tutar ve geceyi orada geçirmek zorunda kalır. Sabah uyandığında gitmeyi planlayan Phil gözlerini imkansız bir durum içinde bulur: tarih yine 2 Şubat, yani Dağ Sıçanı Günü’dür.

Bu durum Phil her uyandığında kendini tekrar eder, ne yaparsa yapsın aynı günü yaşamaktan kurtulamamaktadır. Aynı günü tekrar tekrar yaşaması Phil’i hareketleri üzerinde daha çok düşünmeye iter ancak biz burada duracağız. Filmin nasıl devam ettiğini merak ediyorsanız izleyebilirsiniz.

Yazımızı bitirmeden önce Dağ Sıçanı Günü ile ilgili birkaç ilgi çekici bilgiyi size aktarmak istedik.

İlk olarak, Amerika’ya yerel olan hiçbir kirpi türü olmadığını biliyor muydunuz? İngilizcesi “hedgehog” olan kirpi ile dağ sıçanı anlamına gelen “groundhog” birbirlerine oldukça benzeyen isimlere sahiptir ve hayvanlar da birbirlerine bir o kadar benzemektedir. 

Peki eskiden Dağ Sıçanı Günü’nde toplu av yapıldığını biliyor muydunuz? Bu gelenek bir süre sonra yeterince ilgi olmadığı için sona ermiştir.

2025 yılının 2 Şubat günü yapılan kutlamada dağ sıçanı kendi gölgesini görmüş, yani kışın altı hafta daha devam edeceğini bildirmiştir.

Söylentilere göre Punxsutawney Phil ölümsüzdür ve 1887’den beri yaşamaktadır!

Bir zamanlar festivalde dağ sıçanı eti yeniyordu. Zamanla bu gelenek ortadan kalkmıştır, sebebini tahmin etmek çok da zor olmasa gerek.

Dağ  sıçanı aslında baharın gelişini tahmin etmekte pek iyi değildir, yalnızca %39 doğruluk oranına sahiptir.

Dağ sıçanı hakkında söyleyeceğimiz şeylerin sonuna geldik. Küçük bir kasaba başlayan bir geleneğin bu kadar büyümüş olması ne kadar da ilginç ama!

İngilizcenizi geliştirmek istiyor ama tek başınıza üstesinden gelemeyeceğinizden korkuyor musunuz? Novakid’in deneyimli öğretmenleriyle seviyenize uygun dersler almaya başlayıp İngilizcede ilerlemeye kaydetmeye başlayabilirsiniz! Şimdi kaydolun ve İngilizceyi eğlenerek öğrenin.