İşte en ünlü mucitler ve hayatımızı kolaylaştıran buluşları!

Modern insanların tarihi yaklaşık 60.000 yıl öncesine kadar dayanıyor. Binlerce yıl önce ne kadar ilkel olduğumuza baktığımızda, bugünlere nasıl geldiğimizi düşünmek büyüleyici. O zamanlardaki imkanlar, bugünkü gündelik aktivitelerimiz için elverişli değildi. İlkel insanlar, hayatta kalabilmek için sürekli yeni araçlar ve yöntemler arayışında olmak zorundaydı.

Binlerce yıl önceki atalarımız; yemek yapmak, avlanmak ve barınmak için farklı araç gereçleri bir araya getirerek yeni şeyler keşfetmişlerdi. Örneğin; ateş, tekerlek, mızrak ve taş aletler gibi araç gereçlerin icadı bu dönemlere dayanıyor. Bu icatların mucitlerini saptayabilmek her ne kadar zor olsa da arkeolojik kazılar sayesinde hangi dönemlerde kullanılmaya başladıklarını tespit etmek mümkün.  

Günümüzde hala kullanılan veya modası geçmiş ilkel icatların yanı sıra; ortaya çıkış hikayesi hakkında detaylı bilgilere sahip olduğumuz, insanların hayatına girişi yakın tarihlere dayanan icatlar da var! Gelin hep birlikte bu icatlar ve onların mucitleri hakkında neler biliyoruz, onları inceleyelim.

Gün içinde bilgisayar kullanarak araştırmalarımızı yapmak, okula giderken toplu taşıma kullanmak, yemek hazırlamak gibi birçok aktivitemizde farklı icatlardan yararlanıyoruz. Bu icatların amaçları; ihtiyaçlarımız doğrultusunda bize farklı seçenekler sunmak ve çeşitli kolaylıklar sağlamak.

Her gün kullandığımız telefon veya bilgisayar gibi teknolojik aletlerden masa, sandalye ve bardak gibi basit araç gereçlere kadar her eşyanın bir hayatımıza giriş hikayesi var. Son yüzyıllarda ortaya çıkan ve zamanla geliştirilen bu teknolojik aletler hakkında detaylı bilgilere sahibiz. Şimdi bahsi geçen teknolojik aletlerle birlikte farklı dönemlerde tarihe damgasını vuran en önemli icatlar ve mucitleri hakkında hazırladığımız listeye göz atalım!

Thomas Alva Edison, kısaca Edison, Amerikan tarihindeki en tanınmış bilim adamlarından biri olarak kabul edilir. Telefon, kinetoskop ve mikrofon gibi iletişim araçları üzerinde de çalışan Edison’un en önemli icadı, hepimizin evinde bulunan ampulün ta kendisi! Edison’un hayatımıza kattığı ampuller; o dönemde aydınlatmada kullanılan gaz lambalarına göre daha verimli ve daha pratikti.

Onun ampul dışındaki diğer çalışmaları ve icatları da bilim ve teknoloji dünyasına önemli katkılarda bulunmuş ve modern yaşamın temelini oluşturan birçok teknoloji alanını şekillendirmiştir. 18 Ekim 1931’de yaşamını kaybeden Edison, mucitlerin ve girişimcilerin başarılarına ilham veren bir örnek olarak hala hatırlanır.

İngiliz bilgisayar bilimci Tim Berners-Lee, günümüzde kendi adından en çok 1989’da icat ettiği, World Wide Web (www) veya kısaca web olarak bilinen, internet tabanlı bilgi paylaşım sistemi sayesinde bahsettirir. 

Tim Berners-Lee’nin icadı kısa bir sürede modern dünyanın en önemli iletişim ve bilgi kaynaklarından biri hâline geldi. Onun çalışmaları sayesinde internet, hepimiz için daha ulaşılabilir, güvenli ve küresel bir platform oldu.

Wright kardeşler olarak da tanınan Orville ve Wilbur Wright, 19. yüzyılın başlarında ABD’de dünyaya geldiler. Bu ikilinin en büyük başarısı, 17 Aralık 1903 tarihinde Kitty Hawk, Kuzey Carolina’da gerçekleştirdikleri tarihi uçuşlarıdır. Bu uçuşta, motorlu ve kontrollü bir uçakla yaklaşık 12 saniye boyunca 36.5 metreyi katederek havada başarılı bir şekilde seyahat etmişlerdir.

Bu uçuş öncesinde Wright kardeşler, uçuşun temel ilkelerini anlama ve uygulama konusunda birçok çalışma yürüttüler. Buna ek olarak, kanat tasarımı ve yatay stabilite için kullanılan kontrol yüzeylerinin geliştirilmesinde de büyük ilerlemeler kaydettiler. Çalışmalarını başarıyla tamamlayan kardeşler, kendi uçaklarını tasarlayıp inşa ettiler ve bu tasarımlar sayesinde havacılık tarihinde gerçekleştirilen ilk motorlu uçuşa imza attılar.

Polonyalı ünlü fizikçi ve kimyager Marie Curie, birçok önemli bilimsel keşifte bulunarak iki farklı Nobel ödülünü almaya hak kazanmış bir bilim insanıdır. Eşi, Pierre Curie, ile birlikte kimya alanında radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalar sayesinde tıpta radyoterapi tedavisinin uygulanmasına ve radyumla polonyumun izolasyonunu gerçekleştirerek kimya alanında yeni elementlerin keşfine önayak olmuştur.  

Kadınların kendini geliştirmesine önyargıyla bakıldığı bu dönemde Curie, her şeye rağmen başarısı ve zekasıyla ön plana çıkmayı başarmıştır. Ancak kendisi, radyasyona uzun süre maruz kalması nedeniyle, 1934 yılında hayatını kaybetmiştir.

Alexander Graham Bell, 1847’de, İskoçya’nın Edinburgh kentinde dünyaya gelmiştir. Bir eğitimci olan ve işaret dili ve konuşma terapisi çalışmaları yürüten Graham Bell, iletişim teknolojisinin gelişimine büyük katkılar sağlayan bir bilim insanı olarak hala saygı görmektedir.

Graham Bell, günümüzde en çok telefonun temel prensiplerini geliştirerek telefonun patentini alması ile bilinir. Bu icat sayesinde insanlar, seslerini uzak mesafelere iletebilir hale geldiler ve böylece Bell; iş dünyası, bilim, haberleşme ve sosyal yaşam gibi alanlarda yeni bir çağı başlattı.

Modern mucitler tarihindeki en önemli isimlerden biri de Edward Jenner. 1796 yılında Jenner, ineklerde görülen bir hastalık olan çiçek hastalığından korunma fikrini geliştiren bilim insanıdır. 

İnsanları da etkilediği görülen bu hastalığı tedavi etmek için ineklerden aldığı bir virüs örneği ile bir çocuğa aşı yaparak bu çocuğu hastalığa karşı korumuştur. Ve böylece Edward Jenner, modern aşının temelini atmıştır. 

Johannes Gutenberg, 15. yüzyılda Almanya’nın Mainz şehrinde doğdu ve matbaanın mucidi olarak kayıtlara geçti. O dönemde metinlerin elle yazılıyor ve elde kopyalanıyor olması, uzun vakitler harcayan bir uğraştı. 

Metinleri ve resimleri büyük miktarda tekrarlanabilir bir şekilde kopyalamada kullanılan matbaa, dönemin yazarlarının ve birçok kişinin hayatını kolaylaştırarak Gutenberg’in tarihe adını yazmasını sağladı ve Gutenberg sayesinde kitaplar da halk için daha erişilebilir bir hale geldi.

Ancak günümüzden yaklaşık 600 yıl önce yaşamış bu mucidin yaşamına dair pek fazla bilgi bulunmuyor ve doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor. Fakat yine de Gutenberg, günümüzde hala isminden söz ettiren en ünlü mucitlerden biri. 

Samuel Morse, iletişim tarihinde büyük bir devrim yaratan mors kodu ve telgrafın mucidi olarak bilinir. Telgraf, uzak mesafeler arasında bilgi iletimini mümkün kılarken mors kodu ise metin mesajlarını noktalar ve çizgiler kullanarak ifade etme yöntemidir. Bu icatlar sayesinde, dünya üzerindeki insanlar arasında iletişim kurma şekli adeta baştan şekillenmiştir.

Samuel Morse’un bu icatları, sadece uzak mesafeler arasında bilgi alışverişi için değil, aynı zamanda denizcilik ve askeriye gibi birçok farklı alanda da kritik öneme sahiptir. Bu icatlar; radyo, telefon ve internet gibi modern iletişim teknolojilerinin gelişimine öncülük etmiştir.

1881’de, İskoçya’da dünyaya gelen bilim insanı Alexander Fleming, tıp alanında uzmanlaşmış bir tarihi figürdür. Bugün kullandığımız modern antibiyotiklerin temeli attığı bilinen bu mucidin en büyük imzası penisilin! 

Penisilin, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde devrim yaratmış ve tıp alanında büyük bir yankı uyandırmıştır. Antibiyotiklerin öncüsü olarak kabul edilen penisilin, enfeksiyonları tedavi etmenin yanı sıra ameliyatları daha güvenli hale getirmek için kullanılmış ve İkinci Dünya Savaşı sırasında yaralı askerlerin tedavisinde de önemli bir rol oynamıştır.

Nikola Tesla, elektrik mühendisliği ve radyo teknolojisinde devrim yaratan bir mucitti. En büyük icadı, günümüzde dünya çapında elektrik dağıtımı için kullanılan alternatif akım (AC) sistemidir. Alternatif akım, direkt akıma (DC) göre daha verimli ve uzun mesafelere elektrik iletimine uygundur.

Tesla’nın alternatif akım sistemi, elektriği daha güvenli, daha ekonomik ve daha uzun mesafelere taşıyarak sanayi toplumlarının enerji ihtiyacını karşılamıştır. Nikola Tesla’nın bu ve diğer icatları, modern dünyada bilim ve teknolojiye büyük katkılar sağlamıştır ve onun adı, bugün bile elektrik ve enerji alanındaki yeniliklerle anılmaktadır.

James Watt, buhar makinesini geliştiren İskoç bir mucittir. Watt’ın buhar makinesi, Sanayi Devrimi’nin vazgeçilmez bir unsuru olarak karşımıza çıkar. Daha önceki buhar makinelerine kıyasla, Watt’ın tasarımı daha verimli ve kullanışlıydı, bu da onu çeşitli endüstrilerde popüler hale getirdi.

Watt’ın geliştirdiği buhar makinesi, fabrikaları, trenleri ve gemileri çalıştırmak için kullanıldı ve bu da üretim kapasitesinde, ulaşımda ve mal üretiminde büyük bir artışa yol açtı.

Dünya bilim tarihine katkılarda bulunmuş ünlü mucitler hakkında birkaç bilgi edindikten sonra; Türk tarihindeki önemli mucitlere de göz atabiliriz:

Türk mucitler ve kâşifler de uluslararası bilim camiasında ismini duyuran diğer bilim insanları gibi önemli icatlarla gündeme gelmişlerdir. Bu kişiler; bilim, teknoloji, havacılık, astronomi ve matematik gibi birçok alanda değerli katkılarda bulunmuşlardır. Gelin, hep birlikte bu önemli tarihi kişiliklerin birkaçı hakkında eğlenceli ve öğretici bilgiler edinelim!

Piri Reis

Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış olan ve asıl ismi Ahmed Muhiddin Piri olan denizci, haritacı ve kâşif; özellikle denizcilik ve haritacılık alanında önemli çalışmalar yapmıştır. 

Osmanlı İmparatorluğu’na ait deniz haritaları ve kitaplarının çoğu, Piri Reis tarafından yazılmıştır. Akdeniz ve çevresini inceleyen Kitab-ı Bahariye, Amerika kıtasının erken bir tasvirini içeren ve en eski haritalardan biri olan Piri Reis haritası; Piri Reis’in önemli çalışmalarına örnek olarak verilebilir.

Hezarfen Ahmet Çelebi

17. yüzyılın başlarında yaşamış olan ve havacılık alanındaki ilk çalışmalardan birini yürütmüş olan bu ünlü mucidin en büyük başarısı, 1632 tarihinde kendi tasarladığı kanatlarla Galata Kulesi’nden yaptığı uçuştur. 

Hezarfen Ahmet Çelebi’nin kuşlardan esinlenerek yaptığı kağıttan kanat figürleri, astronomi alanına duyduğu ilgi ve bu alanda yaptığı çalışmalar; yalnızca o dönemde ilgi toplamakta kalmamış, günümüzde hala konuşulmaktadır.

Aziz Sancar

1946 yılında, Mardin’de dünyaya gelen Aziz Sancar, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra, eğitimine ABD’de, Kuzey Carolina Üniversitesi’nde biyokimya alanında doktora yaparak devam etmiştir. DNA tamir mekanizmalarının anlaşılmasına yönelik yaptığı çalışmalarla bilim ve tıp alanına önemli katkılarda bulunarak, Nobel Kimya ödülüne layık görülen ilk Türk bilim insanı olmaya hak kazanmıştır.

Bu mucitlerin çalışmalarına ve hayatlarına dair daha birçok bilgiye internetten erişebilir ve en yakın kütüphaneye giderek tarihi kişilikler ile dönemler üzerine yazılan kitapları okuyabilirsiniz. Böylece hem okuma ve araştırma kabiliyetinizi geliştirirken Türk tarihinin bilime katkısı üzerine detaylı bilgiler edinebilirsiniz.

Bunlara ek olarak; çocuklara geçmişteki mucitler ve icatları hakkında eğlenceli bilgiler vermeyi, onlara çocuklara hitap edebilecek belgeseller izletmeyi ve oyunlar oynatmayı deneyebilirsiniz. 

Biz de tam olarak bunun için çocuklardan mucitlerle icatları eşleştirmesini isteyerek onları eğlendirirken eğiten bir oyun hazırladık. Aşağıdan mucitler ve icatlarını eşleştirme oyunumuza erişebilirsiniz, iyi eğlenceler!

Teknoloji, tıp ya da gündelik yaşam gibi birçok çeşitli alanlara katkısı olan icatlar ve mucitleriyle ilgili yazımızı beğendiyseniz sitemizdeki diğer blogları da inceleyebilirsiniz. Çocuğunuza bir İngilizce kursu arıyorsanız da çocuklar için İngilizce kursu Novakid’deki ücretsiz deneme dersinizi hemen alabilirsiniz!