“Will” ve “would” kullanımı ve detayları: İşte konu anlatımı ve test!

“Will,” İngilizcede sıklıkla kullandığımız bir yardımcı fiildir (modal verb). Bu yardımcı fiili genellikle gelecek zamandan bahsetmek için kullansak da kendisinin farklı işlevleri de bulunuyor. Bu işlevlere örnek vermek gerekirse “will” kelimesini;

• teklif, söz ve isteklerde,
• anlık olarak verilen kararlarda, 
• gelecekle alakalı beklentilerden bahsederken

kullanıyoruz. 

“Will” yardımcı fiilini gelecek zaman anlamı vermek için kullanırken daha çok anlık kararlardan veya sorulardan söz ediyoruz. Diğer bir alternatif olan “be going to” ise daha planlı durumlardan bahsedilirken kullanılıyor. Bu farkı daha detaylı öğrenmek için İngilizce gelecek zaman konu anlatımı içeriğimize göz atabilirsiniz.

İngilizce “will” kullanım örnekleri

O hâlde “will” kullanımlarını daha iyi anlayabilmek için birkaç örnek cümleye göz atalım.

Örnek: Will you pass the salt to me, please? (Bana tuzu uzatır mısın lütfen?)

Bu cümlede bir istek olduğu için “will” yardımcı fiili kullanılmış.

Örnek: I think I’ll leave early tonight. (Sanırım bu akşam erken çıkacağım.)

Yukarıdaki örnekte ise anlık olarak gelişen, geleceğe dair bir beklentiyle karşılaşıyoruz.

Örnek: You will go to bed late tonight, won’t you? (Bugün geç uyuyacaksın, değil mi?)

“Will” kelimesi İngilizcede sadece yardımcı fiil olarak değil, aynı zamanda isim olarak da bulunuyor. “İstek” anlamına gelen bu kelime, “vasiyet” olarak da kullanılabiliyor (“to write a will,” yani “vasiyet yazmak” örneğindeki gibi). “Will” kelimesinin isim olarak bir diğer anlamı ise “irade” veya “niyet”.

Örnek: I’m getting old, I think I should write my will soon. (Yaşlanıyorum, sanırım yakın zamanda vasiyetimi yazmalıyım.)

Örnek: He has a strong will, he won’t get addicted. (Onun iradesi güçlüdür, bağımlı olmayacaktır.)

Bu kullanımlardan da bahsettiğimize göre “will” fiilinin ikinci hâli olan “would”un kullanım alanlarını incelemeye geçebiliriz!

“Would” her ne kadar “will”in ikinci, yani geçmiş zamandaki hâli olsa da özellikle incelememiz gereken kullanım alanlarına sahip. Peki “would” ne zaman kullanılır, nelerdir bu kullanım alanları?

Şartlı cümlelerde “would” kullanımı

“If clause” yani şartlı cümle yapılarında eğer gerçek olmayan, varsayımsal bir durumdan bahsediyorsak ana cümlemizde “would” yardımcı fiilinden faydalanıyoruz.

Örnek: If it rained, I would stay at home. (Yağmur yağsaydı evde kalırdım.)

Bu örnekten şu an yağmur yağmadığını, eğer yağsaydı konuşan kişinin evde olacağını anlıyoruz. “Would” yardımcı fiilini şartlı cümlelerde aşağıdaki örnekte olduğu gibi gerçekleşmesi imkânsız veya neredeyse imkânsız olan, hayal ürünü olan şeylerden bahsederken kullanmamız da mümkün.

Örnek: If I won the lottery, I would buy a new car. (Piyangoyu kazansaydım yeni bir araba alırdım.)

“Would” yardımcı fiiilinin bu kullanımında dikkat etmeniz gereken bir nokta var. Bu cümleler if clause type 2 yapısıyla kuruluyor, yani geçmiş zamanda gözükseler de aslında şimdiki zamandan bahsediyorlar. Tek fark ise bahsedilen olayın tamamen varsayımsal olması.

“Would” ile kibarca yapılan istek ve teklifler

Hatırlarsanız birinden istekte bulunurken veya birine bir teklif yaparken “will” kullandığımızdan bahsetmiştik. Bunu biraz daha kibar hâle getirmek içinse “would” kullanıyoruz. Tıpkı Türkçede “yap” yerine “yapar mısın” demek gibi düşünebilirsiniz.

Örnek: Would you help me with my homework please? (Ödevime yardım eder misin lütfen?)

Örnek: Would you like some coffee? (Biraz kahve ister misin?)

Geçmiş zamandaki gelecek zaman

Eğer geçmiş zamandaki bir olaydan bahsediyorsak ve geçmiş gözüyle bakınca gelecekteki bir olaydan bahsediliyorsa “would” yardımcı fiilini kullanırız. Basitçe gelecek zamanın (will) geçmişteki hâlini (would) kullanıyoruz, çok mantıklı değil mi?

Örnek: Last week, I expected that Orhun would finish the project on time. (Geçen hafta Orhun’un projeyi zamanında tamamlayacağını umuyordum.)

Yukarıdaki örnekte görebildiğiniz gibi geçmiş zamanda olan bir düşünceden bahsederken o zamanın gözüyle geleceğe bakıyoruz.

Dolaylı anlatım (reported speech) konusunda da bu mantığı görebiliyoruz. Birinin daha önce söylediği bir şeyi aktarırken “will” yardımcı fiilini “would” ile değiştiriyoruz, tıpkı aşağıdaki örnekte olduğu gibi.

Örnek: She said she would call me tomorrow. (Dün beni arayacağını söylemişti.)

Geçmişte sürekli olan şeylerden bahsederken “would”

Geçmişte sürekli gerçekleşen olaylardan, alışkanlıklardan bahsederken “would” kullanıyoruz, tıpkı “used to” gibi! Ama burada ufak bir fark var, “would” yardımcı fiilini bu anlamdayken “be,” “love,” “understand” gibi durum fiilleriyle kullanamıyoruz, sadece “run,” “write,” “do” gibi eylem fiilleriyle kullanabiliyoruz. Detaylı bilgi için “used to / would” konu anlatımı içeriğimize göz atabilirsiniz.

Örnek: When I was 15 years old, I would run everyday. (15 yaşımdayken her gün koşardım.)

Kibarca fikir belirtirken “would” kullanımı

Çok emin olmadığımız veya çok kibirli gözükmek istemediğimiz durumlarda, kibar bir şekilde öneri vermek, fikir belirtmek için “would” yardımcı fiilinden yararlanıyoruz.

Örnek: I would say he is a good player. (Bence o iyi bir oyuncudur.)

Örnek: I would recommend trying the shrimp. (Karidesi denemenizi öneririm.)

“Would” ile kurulan yapılar

“Would” yardımcı fiiliyle kurulan, İngilizcede kalıplaşmış hâlde bulunan bazı yapılar bulunuyor. Gelin bunları inceleyelim.

“Would … mind …ing”

Kibar bir şekilde bir istekte bulunurken “would” ile birlikte “mind” fiilini kullanıyoruz. Bu yapıyı kullanarak “Bunu yaparsan senin için bir problem olur mu?” gibi kibar bir ifade elde ediyoruz.

Örnek: – Would you mind closing the window? (Camı kapatabilir misin lütfen?)

+ Not at all! (Tabii!)

Bu kullanımda dikkat etmeniz gereken iki nokta var. Birincisi, asıl fiilinizin sonuna da “-ing” takısı getirmelisiniz. İkincisi ise şu: Bu yapıyla sorulan bir sorunun olumlu cevabının “No” olduğunu bilmelisiniz. Çünkü soruyla her ne kadar “Bunu yapabilir misin?” desek de asıl anlam “Bunu yapmak senin için bir problem mi?” olarak karşımıza çıkıyor. 

Dolayısıyla yukarıdaki örnekteki “Not at all!” cevabı normal şartlar altında “Hiç de bile!” demek olsa da bu soruyu soran kişinin isteğini yerine getirmiş oluyoruz.

“Would … like”

Kibar davetler veya teklifler için “Would … like” kalıbını sık sık kullanıyoruz.

Örnek: Would you like another cup of tea? (Bir fincan çay daha ister misin?)

Örnek: Would you like to go on a dinner with me? (Benle bir akşam yemeğine çıkmak ister misin?)

“Would rather”

“Would rather” kalıbını iki seçenek arasından birini daha fazla tercih ettiğimizde, fiilin yalın hâliyle birlikte (“to” olmadan) kullanıyoruz. Bunu yaparken iki seçeneğin de açıkça belirtilmesine gerek yok, cümlenin bağlamına bakarak da bunu anlayabiliriz.

Örnek: I would rather not stay here. (Burada kalmamayı tercih ederim.)

Bu yapıyı olumsuz olarak kullanırken “wouldn’t” dememeniz gerektiğini de hatırlatalım, bunun yerine “would rather not” yapısını kullanıyoruz.

Örnek: I would rather play basketball than football. (Futbol oynamaktansa basketbol oynamayı tercih ederim.)

“Will” ve “would” kullanımıyla ilgili sık sık sorulan bazı sorulara ve cevaplarına göz attıktan sonra bilgi testimize geçebiliriz.

“Will” nerede kullanılır?

“Will” gelecek zamanda, tekliflerde, anlık kararlarda çeşitli şekillerde kullanılabilir. Bu yardımcı fiil gelecek zamanda kullanılırken “be going to” gibi planlılık belirtmez, daha anlık durumlar için kullanılır.

“Would” nerede kullanılır?

“Would” yardımcı fiilinin kullanım alanları arasında geçmiş zamanın aktarımı, kibarlık, tercih gibi birçok farklı durum bulunur. “Would”un kullanımının detayları için yazımıza göz atabilirsiniz.

Aşağıdan sizler için hazırladığımız küçük quizi çözerek “would” ve “will” konusunda alıştırma yapabilir, eksik kaldığınız noktaları tespit edebilirsiniz. İyi şanslar!