Dünyada en çok konuşulan 10 dil nedir, nasıl bu kadar yaygın hâle gelmişlerdir?

Bazı diller, yukarıda da bahsettiğimiz gibi farklı kıtalarda, farklı kültürlerde ve farklı tarihlerde önem kazanarak günümüzde en çok konuşulan diller listesinde yer alıyor. Gelin, bu dillerin ilk 10’unu birlikte inceleyelim.

Listeye geçmeden önce belirtmek gerekir ki en çok konuşulan diller; anadili olarak konuşan insan sayısıyla toplam konuşan insan sayısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu listeyi, anadili olarak konuşan insan sayısına göre sıraladık.

Çince (Mandarin)

Çince, yaklaşık 1 milyar kişinin anadili. En çok konuşulan dil olmasının nedeni, Çin’in dünyanın en kalabalık ülkesi olması; Çinceyi anadili olarak konuşan Çin vatandaşları, halihazırda dünya nüfusunun epey büyük bir kısmını oluşturuyor.

Çin dışında Tayvan, Singapur gibi ülkelerde de Çince resmi dil olarak kullanılıyor. Tarih boyunca Çin İmparatorluğu’nun büyüklüğü, günümüzde ise Çin’in ekonomik gücü, Çincenin bu kadar yaygın olmasında etkili olan diğer faktörler arasında yer alıyor. Bugün teknoloji, ticaret ve kültür alanında Çince öğrenmek büyük bir avantaj sağlıyor. Hal böyle olunca da Çince anadili olan insanların yanı sıra Çinceyi sonradan öğrenenlerin de bu dilin Dünya’nın en çok konuşulan dili olmasında etkisi var.

İspanyolca

Dünya üzerinde 485 milyon kişi anadili olarak İspanyolca konuşuyor. İstatistiklere göre İspanyolca konuşanların toplam sayısının ise yaklaşık 600 milyon olduğu belirtiliyor; bunların içinde anadil konuşanlar, ikinci dil olarak konuşanlar ve öğrenciler yer alıyor.

İspanya’dan tüm dünyaya yayılan bu dil, özellikle Güney ve Orta Amerika ülkelerinde resmi dil. Arjantin, Meksika, Kolombiya, Şili, Peru gibi ülkeler İspanyolca konuşuyor. 

İspanyolcanın yayılmasında, tarih boyunca İspanya’nın yaptığı keşifler ve sömürgecilik önemli rol oynadı. Bugün Latin müziği, dansları ve dizileri sayesinde bu dil dünyanın dört bir yanında bilinir hale geldi. Hatta bu dil zamanla Latin Amerika’yla o kadar özdeşmiş ki İspanyolca dendiği zaman kimi insanlar ilk önce İspanya’yı değil de Meksika, Arjantin ya da Kolombiya gibi ülkeleri düşünüyor.

İngilizce

Yaklaşık 1,5 milyar kişi İngilizce konuşabiliyor, fakat bunun yalnızca 380 milyonu anadil olarak İngilizce konuşuyor. İngiltere’nin geçmişte kurduğu büyük sömürge imparatorluğu, İngilizcenin dünyanın dört bir yanına yayılmasını sağladı. Amerika Birleşik Devletleri’nin günümüzdeki ekonomik ve kültürel etkisi de İngilizceyi küresel bir dil haline getirdi. İngilizce bugün eğitimde, bilimde, internette ve popüler kültürde en çok kullanılan dil.

Birleşik Krallık bu dilin doğduğu topraklar olsa da şu anda İngilizce; ABD, Kanada, Avustralya, Güney Afrika veya Yeni Zelanda gibi ülkelerde de oldukça büyük bir nüfus tarafından konuşuluyor.

Hintçe

Yaklaşık 600 milyon kişi Hintçe konuşuyor. Hindistan’ın dünyanın en kalabalık ikinci ülkesi olması Hintçe bu kadar çok kişiye ulaşabilmesinde büyük rol oynuyor. Hintçe, özellikle Bollywood filmleriyle de dünyaya açılıyor. Hindistan dışında Nepal, Fiji gibi yerlerde de bu dil konuşuluyor.

Arapça

Yaklaşık 400 milyon kişinin konuştuğu Arapça, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin ortak dili. Suudi Arabistan, Mısır, Irak, Fas, Tunus gibi ülkelerde resmi dil. Arapça’nın yayılmasında İslamiyet büyük bir rol oynadı. Bugün hem dini hem kültürel açıdan önemli bir dil olmaya devam ediyor.

Arapça aynı zamanda İslam dünyasının ortak bağı. Klasik Arapça, Kur’an-ı Kerim aracılığıyla milyonlarca insanın hayatında özel bir yere sahip. Bunun yanı sıra, günlük yaşamda Mısır Arapçası, Levant Arapçası gibi farklı lehçeler konuşuluyor. Arap sineması, müziği ve edebiyatı da bu zenginliğe zenginlik katıyor.

Fransızca

Dünyanın en çok konuşulan 6. dili Fransızca, yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Fransa dışında Belçika, İsviçre, Kanada, birçok Afrika ülkesi ve Karayip adalarında Fransızca resmi dil. Bunun sebebi, Fransa’nın tarihte yaptığı sömürgecilik faaliyetleri. Günümüzde Fransızca hâlâ diplomasi, sanat ve edebiyat dili olarak biliniyor.

Fransızca aynı zamanda uluslararası kurumların resmi dillerinden biri. UNESCO, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği’nde Fransızca aktif olarak kullanılıyor. Ayrıca moda, mutfak ve sanat denildiğinde Fransızca akıllara gelir. Bu nedenle pek çok ülkede ikinci yabancı dil olarak öğretiliyor.

Bengalce

Yaklaşık 250 milyon kişinin konuştuğu Bengalce, özellikle Bangladeş’te ve Hindistan’ın bazı bölgelerinde yaygın. Bu dilin çok konuşulmasının temel sebebi, Bangladeş’in yoğun nüfuslu bir ülke olması. Bengal edebiyatı ve şiiri de oldukça zengin.

Bengalcenin dünya çapında tatnınmasında ise Nobel ödüllü şair Rabindranath Tagore’un eserlerinin payı var. Bangladeş’in bağımsızlık sürecinde ise dil mücadelesi önemli bir rol oynamış, bu da Bengalceye ayrı bir değer ve kimlik katmıştır.

Rusça

Rusça yaklaşık 250 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Rusya’nın resmi dili olmasının yanında Kazakistan, Belarus, Kırgızistan ve Özbekistan gibi eski Sovyet ülkelerinde de hâlâ yaygın olarak kullanılıyor. Rusya’nın tarih boyunca geniş topraklara sahip olması ve bilim, uzay çalışmaları gibi alanlarda öne çıkması, Rusçayı güçlü bir dil haline getirdi.

Tolstoy, Dostoyevski, Çehov gibi yazarların Rusça eserleri dünya edebiyatına yön vermiştir. Ayrıca Rusya’nın uzay yarışındaki rolü nedeniyle, Rusça bilimsel çalışmalarda da uzun süre önemli bir konuma sahip oldu.

Portekizce

Portekizce de 230 milyon kişiyle dünyanın en çok konuşulan 9. dili. Portekiz, geçmişte yaptığı keşifler sayesinde bu dili Brezilya, Angola, Mozambik gibi farklı kıtalara taşımış. Bugün Portekizce, özellikle Brezilya’nın büyüklüğü ve etkisiyle dünyanın en çok konuşulan dillerinden biri.

Urduca

Urduca, Pakistan’ın resmi dili ve 230 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Ayrıca Hindistan’da da milyonlarca insan bu dili konuşuyor. Urduca, Hintçeye çok benziyor ancak yazı sistemi farklı. Bu dil, Pakistan kültürü ve Bollywood’un etkisiyle dünyada bilinir hale gelmiş durumda.

Dilbilimciler, dillerin yaygınlaşmasında yalnızca nüfus büyüklüğünün değil, aynı zamanda tarihsel olayların da etkili olduğunu vurguluyor. Örneğin Cambridge Üniversitesi’nden dilbilimci David Crystal, İngilizcenin günümüzdeki gücünü, “İngiltere’nin sömürge dönemindeki yayılımı ve Amerika Birleşik Devletleri’nin ekonomik-kültürel etkisi” ile açıklıyor. 

Dil istatistikleri hakkında resmi yöntemler ve verilerin nasıl toplandığı üzerine detaylar ise UNESCO’nun yayınladığı bir makalede anlatılıyor.

Yukarıda, dilleri anadili olarak konuşan insanların sayısına göre listeledik. Aşağıda dilleri konuşabilen toplam insan sayısına göre ilk 30 dilin listesini ve sayılarının karşılaştırılmasını görebilirsiniz.

Dünyada en çok konuşulan dillerle ilgili sıkça sorulan sorular ve cevapları kısmına buradan göz atabilirsiniz.

Dünyada kaç dil var 2025?

2025 itibarıyla dünyada yaklaşık 7.000 dil olduğu düşünülüyor.

Dünyada en çok konuşulan 5 dil nedir?

Dünyada toplamda en fazla insan tarafından konuşulan 5 dil İngilizce, Mandarin, Hintçe, İspanyolca ve Arapça.

İngilizce öğrenmenin en eğlenceli yollarından biri Novakid’de sunduğumuz online İngilizce dersleri. Siz de Novakid’in bire bir dersleriyle çocuğunuzun İngilizceyi kurallardan uzak bir şekilde, eğlenerek ve konuşarak öğrenmesi için ücretsiz deneme dersinizi alın!

———————
Kaynakça:

https://www.speakeasybcn.com/en/blog/how-many-people-in-the-world-speak-spanish

https://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/evaluating-language-statistics-the-ethnologue-and-beyond-en_0.pdf