İngilizcede birbiriyle karıştırılabilen “smart”, “clever”, “intelligent” ve “wise” ne demek?

“Smart” sözcüğü İngilizcede epey sık kullanılan fakat bağlama göre anlamı değişebilen bir sıfat. En yaygın kullanımıyla “akıllı”, “zeki” ya da “uyanık” anlamına geliyor. Ancak “smart” sadece akademik zekâyı kastetmiyor. Kişinin pratik zekâsını, hızlı düşünme becerisini de ifade edebiliyor. “Smart idea” (akıllıca fikir) kullanımı gibi, bir fikir için de “smart” denebiliyor. Hatta “şık” anlamında bile kullanılabiliyor.

Kısacası, “smart” sözcüğü hem zihinsel hem de sosyal zekâyı kapsayan; dış görünüşü bile ifade edebilen çok yönlü bir ‘zeki’ tanımı.

• Örnek: She is very smart and always finds the best solution. (O çok zeki ve her zaman en iyi çözümü bulur.)
• Örnek: That’s a smart idea! (Bu çok akıllıca bir fikir!)
• Örnek: He looks smart in his new suit. (Yeni takım elbisesiyle çok şık görünüyor.)

“Small” ve “little” farkını anlattığımız benzer içeriğimize de göz atabilirsiniz.

“Clever” sözcüğü, Türkçeye “zeki” olarak çevrilse de bu zekâ daha çok pratiklik, yaratıcılık ve kıvrak düşünme ile ilgili. Yani biri “clever” dendiğinde, onun sadece bilgili değil; aynı zamanda yaratıcı çözümler üretebilen, hızlı düşünebilen ve bazen de kurnaz olabilen biri olduğunu anlarız.

“‘Smart sözcüğü ile farkı ne o zaman?’” diye düşünüyor olabilirsiniz. “Smart”, daha geniş ve genel bir zekâ ifadesi. Akademik başarı, mantıklı düşünme, teknolojik bilgi, sosyal zekâ ve hatta “şık görünmek” anlamlarını bile kapsayabiliyor.

“Clever” ise daha sınırlı ve özellikle ani durumlarda gösterilen pratik, yaratıcı ve bazen kurnazca zekâyı işaret ediyor. Yani her “clever” kişi “smart” olabilir ama her “smart” kişi “clever” olmak zorunda değil.

• Örnek: That was a clever trick! (Bu çok kurnazca bir numaraydı!)
• Örnek: She’s clever at solving puzzles. (Bulmacaları çözmede çok yeteneklidir.)
• Örnek: She is smart, she gets high grades at school and her brother is clever because he can fix anything with simple tools. (O kız akıllı, okulda hep yüksek not alıyor; erkek kardeşi ise zeki çünkü elindeki basit aletlerle her şeyi tamir edebiliyor.)

Ayrıca “clever” kelimesi bazen hafif alaycı bir üslupla da kullanılabiliyor. Mesela bir çocuğun yetişkinleri kandırmaya çalıştığı bir durumda “Oh, aren’t you clever?” (Zeki misin sen?) gibi cümleler kurulabiliyor.

“Intelligent” ne demek sorusunun cevabı da “zeki” ancak bu sözcük daha çok entelektüel kapasiteyi, mantıklı düşünmeyi ve öğrenme yetisini anlatıyor. Genellikle “akademik zekâ” ile ilişkilendiriliyor. Yani kitaplardan öğrenilen bilgiler, problem çözme becerisi ve mantıklı düşünme süreçleri hep “intelligent” tanımına giriyor.

Diğer sözcüklerden farkına gelecek olursak; “intelligent” sözcüğü “smart” ya da “clever” gibi gündelik ya da yaratıcı zekâ göstergelerine göre daha sistemli, ölçülebilir bir zekâyı ifade ediyor diyebiliriz. Özellikle eğitimli kişiler için kullanılıyor.

• Örnek: He is very intelligent and wants to become a scientist. (O çok zeki ve bilim insanı olmak istiyor.)
• Örnek: She is incredibly intelligent; she understands complex theories and explains them in a simple way. (O inanılmaz derecede zekidir; karmaşık teorileri anlar ve onları basit bir şekilde açıklayabilir.)
• Örnek: He is intelligent and learns new things very quickly. (O zeki ve yeni şeyleri çok hızlı öğrenir.)
• Örnek: Dolphins are known to be highly intelligent animals. (Yunusların son derece zeki hayvanlar olduğu bilinir.)

Gördüğünüz gibi “intelligent” kelimesi sadece insanlar için değil, hayvanlar gibi “zeki davranış” gösteren varlıklar için de kullanılabiliyor.

“Wise” kelimesi, İngilizcede “bilge” anlamına geliyor ve genellikle yaşanmışlıkla, deneyimle gelen bir tür zekâyı ifade ediyor. “Wise” diye nitelendirilen insanlar sadece bilgili değil; aynı zamanda bu bilgiyi doğru zamanda, doğru şekilde kullanabilen kişiler. Bu yüzden “wise” çoğu zaman yaşça büyük, hayat tecrübesi olan kişiler için kullanılıyor diyebiliriz.

Bir karşılaştırma yapacak olursak; “smart”, “clever” ve “intelligent” kelimeleri anlık zekâ ya da bilişsel yeteneklerle ilgiliyken “wise” daha çok karakterle ilgili. “Wise” biri sadece “ne yapılacağını” değil, “ne zaman yapılacağını” da bilir!

• Örnek: My grandmother is very wise and gives great advice. (Anneannem çok bilgedir ve harika tavsiyeler verir.)
• Örnek: It was wise of you to wait. (Beklemen çok akıllıcaydı.)
• Örnek: He is young but very wise for his age. (Genç ama yaşına göre oldukça bilge.)

Aynı zamanda “wise” kelimesi, çocuk kitaplarında veya masallarda geçen yaşlı karakterlerin özelliklerini tanımlarken de sıkça karşımıza çıkıyor. Bu karakterler genellikle kahramanlara yol gösteren, rehberlik eden kişiler oluyor.

Buraya kadar bahsettiklerimizden anlayacağınız üzere “smart”, “clever”, “intelligent” ve “wise” kelimeleri Türkçeye “zeki” veya “akıllı” olarak çevrilse de her biri zekâ kavramının farklı bir yönünü temsil ediyor. Tablo üzerinden bu farkları görerek konuyu kafanızda daha net bir zemine oturtabilirsiniz:

Bu tabloya göre, biri için “intelligent” dendiğinde onun bilgiye dayalı güçlü bir zekâya sahip olduğunu anlarız. “Clever” olan biri hızlı düşünür ve yaratıcıdır. “Smart” kelimesi daha genel bir zekâ tanımı sunar, bazen görünüşe bile gönderme yapar. “Wise” ise yaşanmışlık ve deneyimle oluşmuş bir anlayışı temsil eder.

Bu içeriğimiz ilginizi çektiyse dilbilgisi bloglarımızdaki diğer benzer konulara da göz atabilirsiniz.

Şimdi konu hakkında öğrendiklerinizi 10 soruluk mini bir testle sınama zamanı!

İşte “wise”, “intelligent”, “smart”, “clever” sözcükleri hakkında en çok merak edilenler ve cevapları!

“Wise” ve “smart” ne demek?

“Wise” kelimesi, İngilizcede “bilge” anlamına geliyor ve genellikle yaşanmışlıkla, deneyimle gelen bir tür zekâyı ifade ediyor. “Smart” ise genelde kişinin pratik zekâsını, hızlı düşünme becerisini ifade ediyor.

İngilizcede “smart” ne anlama gelir?

“Smart” sözcüğü İngilizcede epey sık kullanılan fakat bağlama göre anlamı değişebilen bir sıfat. En yaygın kullanımıyla “akıllı”, “zeki” ya da “uyanık” anlamına geliyor.

“Intelligent” ne demektir?

“Zeki” olarak çevrilen “intelligent”, İngilizcede daha çok entelektüel kapasiteyi, mantıklı düşünmeyi ve öğrenme yetisini anlatan bir kelime. Genellikle “akademik zekâ” ile ilişkilendiriliyor.

İngilizce öğrenenlerin “wise”, “intelligent”, “smart”, “clever” gibi günlük konuşmalarda sıkça karşılaştığı kelimeleri doğru şekilde kullanabilmesi, yeni kelimeler öğrenmesi oldukça önemli. Novakid’in çevrimiçi derslerinde, bu tür kelimeler bağlam içinde öğretiliyor; çocuklar ezber yapmadan, konuşarak öğreniyor.

Siz de Novakid’in eğlenceli ve iletişim odaklı yöntemlerini keşfetmek isterseniz, çocuklar için İngilizce derslerine göz atabilir, ilk deneme dersinizi ücretsiz alabilirsiniz.

Ayrıca bire bir derslerimizde uyguladığımız etkili yöntemimize aşağıdaki videodan ulaşabilirsiniz: