Poliglot nedir, ne değildir, nasıl olunur: Detaylı bir kılavuz!

Poliglot kelimesi, köken olarak Yunanca “polu–” (çok) ve “glotta” (dil) sözcüklerinin birleşiminden geliyor. Yani kelime anlamı itibarıyla “çok dil” demek. Günümüzde ise bu terimi, birden fazla dili akıcı ya da en azından işlevsel düzeyde konuşabilen insanlar için kullanıyoruz.

Poliglot olmak için belli bir sayı yok ama genellikle üç veya daha fazla dili aktif şekilde konuşan kişileri bu şekilde tanımlayabiliriz. Örneğin hem anadilini hem de iki yabancı dili rahatlıkla kullanabilen birisine poliglot diyebiliriz. Ancak sadece dili temel seviyede bilmek yeterli olmaz; bu dilleri konuşma, anlama, yazma ve hatta kültürel bağlamda da kullanabilme becerisi de önemli.

Bir poliglot her zaman mükemmel gramer bilgisine sahip olmak zorunda da değil elbette. Hatta bazı poliglotlar, konuşma becerilerine ağırlık verip yazma ya da okuma konusunda daha az yetkin olabiliyor. Poliglotların çoğu için önemli olan, dilin günlük iletişimde etkin şekilde kullanılabilmek de diyebiliriz. Ayrıca poliglot olmanın yalnızca akademik bir başarı değil, aynı zamanda kişisel bir tutku ve yaşam tarzı olduğuna da dikkat çekelim.

“Poliglot ne demek?” sorusunun cevabına karşın aklınızda bir soru daha canlanmış olabilir: “Poliglot ve “multilingual” kelimelerinin farkı ne? Gelin, onu da özetle açıklayalım:

Multilingual terimi, çok dilli bireyleri tanımlamak için daha teknik ve tarafsız bir ifade. Bir kişinin iki ya da daha fazla dili bilmesi durumunda kullanılıyor ve özellikle resmi belgelerde, akademik çalışmalarda veya eğitim alanında sıkça karşımıza çıkar. Örneğin, bir çocuğun evde bir dili, okulda başka bir dili konuşması onu “multilingual” yapar.

Poliglot ise daha çok kişisel ilgiyle, kendi çabasıyla birden fazla dili öğrenmiş kişiler için kullanılıyor. Bu kelime, çoğunlukla dil öğrenme tutkusu olan bireyleri tanımlar. Yani poliglot olmak, sadece çok dil bilmek değil; bu dilleri aktif olarak öğrenmeye, geliştirmeye ve kullanmaya gönül veren kişi anlamına geliyor.

Poliglot olmak kulağa büyük bir hedef gibi gelebilir ama aslında ulaşılması imkansız bir şey değil! Elbette herkesin öğrenme şekli, ilgi alanı ve zamanı farklıdır fakat birkaç temel adım ve edineceğiniz alışkanlık, sizi bu yolda oldukça ileriye taşıyabilir.

• Merak ve istek

Bu ikisi, en önemli itici güç. Yeni dillere karşı doğal bir ilginiz varsa, bu süreç sizin için daha keyifli ve sürdürülebilir hale gelir. Dil öğrenmek sadece kelime ezberlemekten ibaret değildir, aynı zamanda farklı kültürleri, düşünme biçimlerini ve bakış açılarını da keşfetmektir.

Kısacası, eğer özel olarak bir kültüre, coğrafyaya, mutfağa hatta belki bir şehre ilginiz varsa oradaki insanların dilini öğrenerek başlayabilirsiniz.

• Süreklilik ve sabır

İkinci olarak, kısaca azim gerekiyor. Poliglotlar bir dili birkaç haftada değil, aylar ve yıllar içinde geliştirirler. Günlük pratik, düzenli tekrar ve aktif kullanım, öğrenilen bilginin kalıcılığını sağlar. Ayrıca uzun bir süre boyunca dil öğrenmeyi bırakırsanız yine de pes etmeyin. Aylar sonra yine biraz pratikle kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Ama siz yine de sık sık çalışmayı eksik etmeyin.

• Etkili öğrenme yöntemleri

Ayrıca etkili öğrenme yöntemleri geliştirmek de bu süreçte büyük rol oynuyor. Poliglot olanın birçok inceliği bulunuyor. Örneğin kimi insanlar dil uygulamalarıyla çalışmayı severken kimileri kitaplardan ya da dizilerden öğrenmeyi tercih eder. Önemli olan sizin için işe yarayan sistemi bulmanız ve ona sadık kalmanız.

• Özgüvenli olma

Son olarak, özgüven de bu yolculukta oldukça gerekli. Hatalı konuşmaktan çekinmemek, anlamadığınızda sormaktan utanmamak ve dilin içinde kendinizi ifade etmeye çalışmak, sizi gerçek anlamda geliştirecek en önemli adımlar arasında.

• En az iki yabancı dilde iletişim kurabilme

Elbette poliglot olmanın en temel gereksinimi anadiliniz dışında en az iki yabancı dilde akıcı bir şekilde sohbet edebiliyor ve söylenenleri anlıyor olmak. Farklı kaynaklara göre bu sayının üç, hatta dört olarak kabul edildiğinin de altını çizelim.

Dünyada birçok kişi, birden fazla dili etkileyici düzeyde konuşarak poliglot unvanını fazlasıyla hak ediyor. İşte bu alanda öne çıkan bazı isimler:

• Alexander Arguelles

Amerikalı dilbilimci Alexander Arguelles, 60’tan fazla dili çeşitli seviyelerde konuşabildiği bilinen bir poliglot ve dünyada en çok dil bilen insanlardan biri. Kendi geliştirdiği çalışma teknikleriyle tanınıyor ve birçok dil öğrenme meraklısına ilham kaynağı oluyor.

• Kató Lomb

Macar asıllı bir çevirmen olan Kató Lomb, 20’den fazla dili öğrenmiş ve bu dillerin büyük kısmını da kendi kendine çalışarak çözmüştür. Onu farklı kılan şey ise dil öğrenirken sadece dil kitaplarına değil, edebi eserlere ve konuşmalara da ağırlık vermesiydi. Kató Lomb aynı zamanda dünyadaki ilk simültane tercümanlardan biriydi.

• Richard Simcott

İngiliz bir dil uzmanı olan Simcott, 16’dan fazla dili akıcı şekilde konuşuyor. Kendisi aynı zamanda “Polyglot Conference” isimli uluslararası bir etkinliğin kurucusu ve dünya genelinde birçok dil öğrenme topluluğuna katkı sunuyor.

•  Benny Lewis

“Fluent in 3 Months” adlı bloguyla tanınan İrlandalı gezgin Benny Lewis, yetişkin yaşta başladığı dil öğrenme yolculuğunda birçok dile hakim olmuş ve bu süreçte pratik konuşmanın ne kadar önemli olduğunu savunmuş bir poliglot.

•  Steve Kaufmann

Kanada doğumlu Steve Kaufmann, 80 yaşına yaklaşmasına rağmen hala aktif olarak yeni diller öğrenmeye devam ediyor. LingQ adındaki dil öğrenme platformunun da kurucusu olan Kaufmann, şu anda 20’den fazla dili çeşitli düzeylerde konuşabiliyor.

• İclal Dağcı

Bu alanda ülkemizden ön plana çıkan bir isim ise sosyal medyada “iclaliano” adıyla tanınan İclal Dağcı. 2023 yılında verdiği röportajda Dağcı, Türkçe de dahil dokuz dil bildiğini söylüyor. Onun sosyal medya hesaplarını takip edip hikayesine dahil olmak sizin için de bir motivasyon kaynağı olabilir.

Neden mümkün olduğunca fazla dil bilmek önemlidir?

Birden fazla dil biliyor olmayı, yalnızca CV’nizi zenginleştirmekten veya akademik bir başarıdan ibaret görmemelisiniz. Diller, dünyanın kapılarını aralayan anahtarlardır. İşte çok sayıda dil bilmenin önemini gösteren bazı nedenler:

• Kültürel zenginliğin bir parçası olmak

Her dil, kendi kültürünü, tarihini ve düşünme biçimini yansıtır. Farklı dilleri bilmek, o kültürleri daha yakından tanımanıza, insanları daha iyi anlamanıza ve empati kurmanıza yardımcı olur. Mesela bir dili öğrenirken yalnızca o dili değil, o dilin konuşulduğu ülkelerin müziğini, edebiyatını ya da esprilerini de keşfedersiniz.

•  Zihinsel gelişim

Araştırmalar, birden fazla dil konuşmanın beyin fonksiyonlarını geliştirdiğini gösteriyor. Hafıza, dikkat, problem çözme ve çoklu görev yapabilme gibi beceriler dil öğrenme süreciyle birlikte güçleniyor. Hatta bazı çalışmalara göre, çok dilli bireylerde yaşa bağlı zihinsel gerileme daha yavaş ilerliyor.

• Kariyer avantajı
  

İş dünyasında dil bilen bireyler her zaman bir adım önde olur. Uluslararası şirketlerde çalışmak, yurtdışında iş veya eğitim fırsatları yakalamak ya da çeviri, turizm, diplomasi gibi alanlarda kariyer yapmak için çok dillilik büyük bir avantaj sağlar.

•  Bağımsızlık ve özgüven
  

Yabancı bir ülkede dili bilerek seyahat etmek, yeni insanlarla tanışmak ve günlük ihtiyaçlarınızı karşılayabilmek, size büyük bir özgüven kazandırır. Dil bilmek, yabancı ortamlarda kendinizi daha güvende ve özgür hissetmenizi sağlar. 

Evet, İngilizce hemen hemen dünyanın her yerinde konuşuluyor ancak yalnızca İngilizce biliyor olmanın sizi dezavantajlı kılacağı birçok durum da yok değil. Üstelik, gittiğiniz ülkelerde o insanların dilini biraz da olsa konuşuyor olmanız, emin olun o insanların gönlünü fethetmenize yardım edecektir.

•  Yeni bakış açıları

Diller yalnızca iletişim aracı değil, aynı zamanda düşünme biçimidir. Farklı dilleri konuşmak, olaylara farklı açılardan bakmayı öğretir. Bazı kavramlar sadece belirli dillerde vardır ve bu da o dili bilen kişinin dünyayı algılayışını etkiler.

Kısa bir örnek vermek gerekirse; Çincede sağ ve sol kavramları bulunmuyor. Onun yerine insanlar kuzey, güney, batı gibi kelimeleri tercih ediyor. Bu da akıcı bir şekilde Çince konuşan birisinin yer yön algısının daha kuvvetli olduğunu bize gösteriyor.

Kısacası, ne kadar çok dil bilirseniz, o kadar çok insanla, fikirle ve dünyayla tanışmış olursunuz. Poliglot olmak bu yüzden sadece bir beceri değil, aynı zamanda zihinsel ve kültürel bir zenginliktir.

Poliglot olmakla ilgili sıkça sorulan sorular ve cevaplarına buradan erişebilirsiniz.

Çok dilli olmak ne anlama gelir?

Bir kişinin iki veya daha fazla dili konuşabilmesi durumudur. Evde, okulda ya da iş hayatında farklı dilleri aktif şekilde kullanmak bu kapsama girer.

Poliglot kaç dil konuşabilir?

Genel olarak üç veya daha fazla dili işlevsel düzeyde konuşabilen kişiler “poliglot” olarak kabul edilir. Net bir sayı sınırı yoktur, önemli olan dilleri aktif şekilde kullanabilmektir.

Çok dil bilen insana ne denir?

Çok dil bilen kişilere “çok dilli” (multilingual) veya “poliglot” denir. Eğer kişi kendi çabasıyla birçok dili öğrenmişse genellikle “poliglot” kelimesi tercih edilir.

1 dil kaç ayda öğrenilir?

Bir dili öğrenmek öğrenilen dilin zorluk seviyesine, kişinin çalışma düzenine ve önceki dil bilgisine göre değişir. Temel düzeyde iletişim kurmak için genellikle 3–6 ay yeterli olabilir, ancak akıcı konuşma yıllar alabilir.

Çocukların öğrenmesi için eğlenceli ve etkileşimli bir yol arıyorsanız Novakid ile ders alarak çevrimiçi pratik yapma imkanı bulabilirsiniz. Tam da bunun için sizlere Novakid, deneme dersleri bile sunuyor. Böylece dersleri satın almadan önce size göre olup olmadığını deneme şansını da elde edebilirsiniz.