Scrolltop arrow icon
Prop 1 Prop 2
İki dilli bir çocuk mu yetiştirmek istiyorsunuz?✌Ücretsiz deneme dersi için kaydolun!
Left arrow icon Tüm kategoriler
Close icon
Haberler
İngilizce öğrenme
Ebeveynler için Novakid
TR
TR flag icon
Mobile close icon
CTA background
Çocuğunuzun İngilizceye hakim olmasını sağlamak için ücretsiz bir deneme dersi planlayın
ÜCRETSİZ DENEYİN
Paylaş
X share icon
31.01.2024
Time icon 9 dk.

Çocukta kekeleme sorununa nasıl destek olunabilir? Ebeveynler çocuk kekemeliği konusunda ne yapabilir?

İçindekiler

Çocuk gelişiminin en önemli kısımlarından biri, çocukların yaşları ilerledikçe elde ettikleri iletişim becerileridir. Her ebeveyn, çocuğunun kendini gitgide daha iyi bir şekilde ifade edebilmesini ve etrafındakilerle etkili bir şekilde iletişim kurabilmesini ister.

Ancak bazı durumlar, ebeveynlerin çocukların dil becerileri konusunda endişelenmesine sebep olabilmektedir. Bu durumlara oldukça bilinen bir örnek de çocukta kekelemedir. Çocuğunun kekelediğini fark eden ebeveynler, bu durum hakkında fazla bilgi sahibi değillerse nasıl davranmaları gerektiğini bilemeyebilirler.

Bu yazımızda çocuk kekemeliği durumunu konu edindik. Çocukta kekeleme görüldüğünde ebeveynlerin nasıl tepki vermesi gerektiğini ve çocuğa nasıl yardımcı olabileceklerini anlattık. “Çocuğum kekelemeye başladı!” diyor ve endişeleniyorsanız, sizlere yardımcı olacağız.

Çocuk kekemeliği hakkında temel bilgiler

Çocuk kekemeliği konusundaki pratik tavsiyelerimizden bahsetmeden önce, bu problemin ne olduğunu yeterince iyi anlamalıyız. Dolayısıyla en başta çocuk kekemeliği hakkında birtakım temel bilgilerden bahsedelim.

Fakat öncelikle, “Kekemelik neden olur?”, “Çocuklar neden kekeler?” gibi soruları bu yazıda cevaplamamızın uygun olmayacağını belirtmeliyiz. Çocukta kekeleme sorunu, birçok farklı sebepten kaynaklanabilir ve bu sebepler kişiden kişiye değişir. Dolayısıyla çocuk kekemeliğinin nedenleri, her zaman uzmanlara danışılarak öğrenilmelidir.

Biz bunun yerine, çocuk kekemeliğini daha iyi anlayabilmek için, kekemelik sorununu genel olarak tanıtacağız. Bilgilerimizi inceleyelim:

Kekemelik nedir?

Kekemelik, normal konuşma düzenindeki bozulmalarla kendini gösteren bir sorundur. Bu bozulmalar; özellikle kelimelerin başındaki seslerin ve hecelerin tekrarlanmasını, konuşma sırasında doğal olmayan duraksamaları, konuşma hızının dengesiz bir biçimde artıp azalmasını içerir.

Kekemelik hangi yaşlarda görülür?

Aslına bakarsanız, kekemelik yetişkinler de dair her yaş grubundan insanda görülebilen bir sorundur. Ancak en sık olarak 2 ila 6 yaş arasındaki çocuklarda kendini gösterir. Bu durumda çocuk kekemeliğinden bahsedebiliriz.

Buna ek olarak, özellikle de bahsedilen yaş aralığındaki bir çocukta kekeleme durumunun görülmesi kendi başına anormal bir durum olarak görülmemelidir. Birçok çocukta kekeleme, çocuğun iletişimsel becerilerinin gelişiminin doğal bir parçasıdır ve yaş ilerledikçe ortadan kaybolur. Küçük yaştaki çocuklar, sesleri ve kelimeleri birleştirerek cümleler kurmayı aşama aşama öğrenirler. Dolayısıyla çocuk kekemeliği, bir noktaya kadar çocuk gelişiminin doğal bir parçası olarak görülebilir.

Ancak elbette, çocuklarda kekeleme her ne kadar belirli bir aşamaya kadar normal olsa da, kekeleme sıklığının artması ve çocuğun yaşının ilerlemesine rağmen sorunun devam etmesi gibi durumlarda uzman yardımı almak gerekebilir. 

Çocuklarda kekeleme çeşitleri nelerdir?

Bütün bunlara ek olarak, kekelemenin üç farklı çeşide ayrıldığını bilmemiz gerekir. Bu üç kekemelik çeşidini bilmek, çocukta kekeleme sorunuyla doğru bir şekilde yardımcı olabilmek için önemlidir. İşte kekeleme çeşitleri:

  • Gelişimsel kekemelik: En yaygın görülen çocuk kekemeliği türüdür. Çocukların dil becerilerinin gelişiminin bir parçası olarak ortaya çıkar. Bu türdeki kekemelik, genellikle çocuğun yaşının ilerlemesiyle kendi kendine kaybolur.
  • Nörojenik kekemelik: Sinir sistemindeki sıkıntılardan dolayı ortaya çıkan kekemeliktir türüdür. Beyin ve sinirlerle alakalı olması sebebiyle, çocuklarda bilişsel gelişim sorunlarına dahil olarak görülebilir. 
  • Psikojenik kekemelik: Psikolojik sorunlar sebebiyle ortaya çıkan nadir bir kekemelik türüdür. Yetişkinlerde de görülmesi mümkündür. Genellikle travma, stres, kaygı bozukluğu gibi sorunlarla eş zamanlı görülür.

Çocuk kekemeliğinin belirtileri

Çocukta kekeleme sorunu konusunda ne zaman uzman yardımı alınması gerektiğini bilmek için, çocuk kekemeliğinin belirtilerini tanımak gerekir. Çocuk kekemeliğinin temel belirtileri, şu şekildedir:

  • Bir kelimeye, ifadeye veya cümleye başlarken zorluk çekmek.
  • Bazı sesleri, heceleri ve kelimeleri sık sık tekrarlamak. Çocuk kekemeliğinde özellikle kelimelerin en başındaki sesler sık tekrarlanabilir.
  • Kelimeleri bütün olarak veya parçalar halinde uzatmak
  • Kelimeleri söylerken sık sık duraksamak.
  • Cümle kurarken bazı kelimeleri veya heceleri atlamak.
  • Kelimeleri söylerken yüzü veya vücudun üst kısmını kasmak.
  • Konuşurken yoğun bir gerginlik hissi.
  • Konuşurken yüzde tik oluşması.
  • Konuşma sırasında nefes alma problemleri yaşamak.

Belirtileri zamanında fark etmek, çocukta kekeleme sorununun erkenden çözüme kavuşturulabilmesi açısından oldukça önemlidir. Eğer bu tarz belirtilere sık sık rastlıyorsanız, çocuk kekemeliği konusunda bir uzmandan yardım almanız gerekebilir. 

Çocuk kekemeliği: Ebeveynler neler yapabilir?

Çocuklarda kekeleme hakkında temel bilgilerden ve belirtilerden bahsettiğimize göre, bu konuda ebeveynlerin ne yapması gerektiğini anlatmaya başlayabiliriz. 

Elbette çocuk kekemeliği sorunu için ebeveynlerin yapabileceği en doğru şey, bir uzmana başvurmak olur. Fakat bunun yanı sıra çocuğun aile ortamında da destek görmesi gerekmektedir. O halde “Kekeleyen çocuğa nasıl davranılmalı?” sorusunu cevaplayalım.

Her şeyden önce ebeveynler, kekeleyen çocuğa yönelik destekleyici bir tavır sergilemelidir. Kekeleyen çocuğa her zaman kibar ve rahatlatıcı tepkiler verilmelidir. Bu temel adımı yerine getirmemek, çocuklarda özgüven eksikliği sorununun yoğunlaşmasına sebep olacaktır.

Ebeveynler daima şefkatli davranışlar sergilediklerinden emin olduktan sonra, çocuk kekemeliğine yönelik olarak aşağıdaki prensipler takip edilebilir:

  • Çocuğunuza uygun bir seviyeye inerek rahat bir ortam yaratın. Çocukta kekeleme sorunu, zorlayıcı konuşmalarda yoğunlaşacaktır. Dolayısıyla çocukla konuşurken kelimeler dikkatli seçilmeli, cümleler basit tutulmalı ve ifadeler kafa karıştırıcı olmamalıdır.
  • “Doğru” konuşma baskısını kaldırın. Çocuk her kekelediğinde onu bölerek hatasını düzeltmesini söylemek, çocuk kekemeliği konusunda zararlı bir davranıştır. Çocuğunuz mutlaka elinden gelenin en iyisini deniyor olacaktır; yaptığı hataları hoşgörüyle karşılamak gerekir.
  • Tüm dikkatinizi çocuğunuza verin. Çocuğunuz sizinle konuşurken başka bir şeyle ilgilenmeyin. Çocuğunuz, kendisiyle ilgilendiğinizin farkında olursa genel anlamda daha rahat bir konuşma ortamı oluşacaktır.
  • Çocuğunuzun size söylediği şeyleri övün. Bu sayede çocuğun kendine olan güveni artacak ve sizinle konuşurken kendini daha rahat hissedecektir. Bunu yaparak az önce bahsettiğimiz özgüven eksikliği sorununun da önüne geçmiş olursunuz.
Çocuğunuzun geleceğine yatırım yapın! İngilizce kursları şu anda %45 indirimli!
BLOG45 indirim kodunu kullanın
  • Çocuğun ilgisini çeken konular hakkında konuşun. Çocuklar, hakkında bilgi sahibi oldukları konular hakkında daha rahat konuşabilirler. Rahat konuşabilmek, çocuk kekemeliğinin etkisinin azalmasına yol açan temel unsurlardandır.
  • Çocuğunuzla konuşurken yavaş olun. Konuşmanızı her zaman kolayca takip edilebilir şekilde tutmaya özen gösterin. Bunu yaparak hem çocuğunuzun sizi anlamasını kolaylaştırır, hem de ona iletişim konusunda örnek olursunuz. Ebeveynlerinin yavaşça ve rahatça konuştuğunu fark eden çocuk, kendisini de yavaş konuşurken rahat hissetmeye başlayacaktır.
  • Çocuğunuzun kendi kendine konuşmasına izin verin. Çocukta kekeleme görüldüğünde bazı ebeveynler, çocuğun lafını bitiremeyeceğini zannedip onların yerine tamamlamaya meyilli olabilir. Ancak bu, çocuk kekemeliği için yardımcı bir davranış değildir. Çocuk kekemeliğinin çözülebilmesi için, ne kadar hata yaparsa yapsın, çocuğun kendisinin konuşması gerekir.
  • Çocuğunuz konuşurken “Sakin ol.”, “Derin nefes al.” gibi cümleler kurmaktan kaçının. Bu tarz cümleler genellikle iyi niyetle kurulur ve çocuğu rahatlatacakları zannedilir. Ancak oldukça basit bir şekilde geri tepebilirler. Eğer çocuk bu tarz cümleleri sık sık duyarsa kekeleme sorunu hakkında aşırı farkındalık geliştirecek ve kendini gergin hissedecektir, dolayısıyla çocukta kekeleme daha da yoğun bir hal alacaktır.
  • Fazla soru sormaktan kaçının. Eğer soru soracaksanız da bunları olabildiğince kısa ve basit tutun. Çok fazla soru sormak, çocuğun kafasını karıştırabilir ve üzerinde baskı hissetmesine sebep olabilir. Baskı hissi, çocuk kekemeliğini ilerleten bir durumdur ve hiçbir koşulda oluşturulmamalıdır.
  • Beden dilinizi aktif biçimde kullanın. Çocuğunuzla iletişim kurarken pekiştirici yüz ifadeleri kullanın ve göz temasını koruyun. Bu sayede çocuk, sağlıklı bir iletişim ortamında olduğunu hissedecek ve daha rahat konuşacaktır.
  • Konuşurken dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırın. Televizyon, telefon gibi dış unsurlar, iletişim kurarken dikkatin dağılmasına sebep olabilir. Bu da rahat bir iletişim ortamı kurulabilmesini engeller.
  • Çocuğunuzu takdir edin. Kekelemelerinin azaldığını fark ettiğinizde onu tebrik etmekten çekinmeyin. Ebeveynlerden olumlu dönüt almak, çocuk kekemeliğinin iyileştirilmesinde oldukça önemli bir pekiştirici role sahiptir.

Çocuk kekemeliği: Sıkça sorulan sorular

İşte çocukta kekemelik hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:

Çocuğum kekeliyor ne yapmalıyım?

Çocukta kekemelik görüldüğünce yapılabilecek en iyi şey uzman yardımı almaktır. Bunun dışında ebeveynler çocuğu desteklemeli, onunla sağlıklı iletişim kurmalı, rahatça konuşabilmesini sağlamalı ve özgüven eksikliği hissetmemesine uğraşmalıdır.

Çocuklarda kekemelik nasıl geçer?

Çocuklarda kekemeliğin geçmesi, kekemeliğin çeşidine bağlıdır. Gelişimsel olarak adlandırılan kekemelik, genelde yaşla birlikte kendi kendine geçer. Nörojenik ve psikojenik türdeki kekemeliklerin geçmesi içinse uzman yardımında tedavi alınması gerekir.

Kekelemeye başlayan çocuğa nasıl davranmalı?

Kekeleyen çocuğa karşı daima destekleyici ve sabırlı olmak gerekir. Çocuğun hataları sürekli düzeltilmemeli, kekemelik problemi çocuğa fazla hissettirilmemelidir. Sağlıklı bir iletişim ortamı kurarak çocuğun rahatça konuşma pratiği yapmasına olanak sağlanmalıdır.

5 yaşındaki çocuğun kekelemesi normal mi?

5 yaş, çocuk gelişiminde dil becerilerinin halen gelişmekte olduğu bir dönem olduğu için bu yaştaki bir çocuğun kekelemesi normal olabilir. Ancak kekelemeler fazla sık görülüyorsa ve çocuğun yaşam kalitesini etkiliyorsa mutlaka bir uzmana danışılması gerekir.

Hangi kekemelik kalıcıdır?

Kekemeliğin kalıcılığı kişiden kişiye değişmektedir. Ancak sinir sistemi sorunlarından kaynaklanan, “nörojenik” olarak adlandırılan kekemelik çeşidinin kalıcı olma ihtimali diğer kekemelik türlerine göre daha fazladır. 

Çocuklarda konuşurken takılma nasıl geçer?

Çocuklarda konuşurken takılma problemi, yaş ile beraber dil becerileri gelişeceğinden kendi kendine geçebilir. Ancak sorun fazla sık yaşanıyorsa ve uzun süredir geçmiyorsa bir uzman yardımında tedavi programına başlamak gerekebilir.

Novakid’le tanışın!

Çocuklarda iletişimsel becerilerin gelişiminde ortaya çıkan kekemelik gibi sorunları çözmek oldukça önemlidir. İletişim becerilerinin gelişimini desteklemenin en iyi yollarından biri de yabancı dil öğrenmektir. Eğer siz de çocuğunuzun İngilizce öğrenmesini isterseniz, online İngilizce derslerimizden faydalanabilirsiniz. Üstelik deneme dersimiz ücretsiz!

Yorum bırak

Yorum yaz

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site reCAPTCHA tarafından korunmaktadır ve Google Gizlilik Politikası ile Hizmet Şartları geçerlidir.

Editörün seçimi
İlginizi çekebilir
Bir dil seçin
Down arrow icon
Argentina Brazil Chile Czech Republic Denmark Finland France Germany Global English Global العربية Greece Hungary India Indonesia Israel Italy Japan Malaysia Netherlands Norway Poland Portugal Romania Russia Slovakia South Korea Spain Sweden Turkey
Cookie icon
Web sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır. Siteye giriş yaparak çerezleri tarayıcınıza kaydetmeyi kabul ediyorsunuz.