İngilizce edilgen yapı (passive voice) tekrarı ve alıştırmaları!

Passive voice, Türkçede edilgen çatı olarak bildiğimiz yapının İngilizcedeki karşılığıdır. Örneğin bazen Türkçede yapan kişiden daha çok yapılan fiile ve bundan etkilenen nesneye odaklandığımız “Kitap okundu.”, “Sınıf temizlendi.” veya “Ödevler yapıldı.” gibi cümleler kurarız.

Bu yapıda asıl vurguladığımız, işi kimin yaptığı değil de işin kendisi olur. Yani, bu cümlelerde eylemden etkilenen nesne veya kişi, cümlenin öznesi olur ve fiilin yapısı değişir. Eylemi yapan kişi de ya cümleye eklenmez ya da cümlenin sonuna “by” ile yerleştirilir.

Örnek: This song is sung by Madonna. (Bu şarkı Madonna tarafından söylenir.)

Active voice bir cümlede ise özne, eylemi yapan kişidir. Ancak passive voice bir cümlede yapılan işi vurgularız ve nesne özne hâline gelir. Böylece cümle, “kim yaptı?” sorusundan çok “ne yapıldı?” sorusuna cevap verir. Bu durumda çoğu zaman eylemi yapan kişi ya belli değildir ya da belirtilmesi önemsizdir.

Active voice öznenin yaptığı bir eylemi ifade etmek için kullanılırken passive voice ise bir şeyin biri ya da birileri tarafından yapıldığını ifade etmek için kullanılır. Active voice cümlelerini çoğu zaman belirli kurallarla passive voice cümlelerine de çevirebiliriz. Örnek vermek istersek;

• Active Voice – Etken Yapı: I clean my room every day (Odamı her gün temizlerim.)
• Passive Voice – Edilgen Yapı: My room is cleaned every day. (Odam her gün temizlenir.)

Örneklerde de gördüğümüz üzere üzere etken cümlelerde bulunan nesneler edilgen cümlelerde özne haline dönüşür.

Eylemi yapan kişiyi belirtmek istediğimiz durumlarda ise yukarıda belirttiğimiz gibi cümlenin sonuna “by + kişi” ekleriz. Örneğin etken (active) bir cümlenin öznesi “the teacher” ise bu cümleyi passive voice’e çevireceksek cümlenin sonuna “by the teacher” ekleriz. Ancak cümle “they”, “people” ya da “someone” gibi bir zamirle kullanıldıysa bu zamirler passive voice’ta kaybolur.

Örnekler: 

• Someone broke the window. (Birisi pencereyi kırdı.)
• The window was broken. (Pencere kırıktı.)
• My mom prepares the meal every morning. (Annem her sabah yemek hazırlar.)
• The meal is prepared by my mom every morning. (Yemek her sabah annem tarafından hazırlanır.)

Passive voice yapısında bir cümle kurmadan önce aşağıdaki tablodan yola çıkarak hareket etmeniz işinizi kolaylaştırır.

Passive voice ile ilgili bilmeniz gereken diğer detaylar: 

• Tüm zamanlarda passive voice yapılabilir. Bu noktada önemli olan “be” fiilinin doğru zaman kipiyle kullanılmasıdır.
  
• Daima fiilin üçüncü (past participle) hâli kullanılır. (done, taken, made etc.)
  
• Eylemi yapan kişi çoğu zaman belirtilmez ama belirtilmek istendiğinde “by” + kişi ile cümlenin sonuna ekleyebiliriz.
  
• Cümledeki nesne (object) özne konumuna geçer; bu yüzden etken (active) bir cümlede nesne yoksa passive voice cümle kurmak mümkün olmaz.
  
• Stative verbs, yani durum fiilleri (have, belong, resemble vs.) passive voice ile kullanılmaz.
  
• Talimat, tarif, haber dili, bilimsel yazılar ve resmi metinlerde passive voice sıkça görülür.

Son olarak, bazı cümlelerin iki farklı passive voice versiyonu olabilir. Bu cümleler, genelde hem yönelme hem de belirtme halinin olduğu cümlelerdir. Örneğin, “She gave me a pencil.” (Bana bir kalem verdi.) Bu cümlede eylemden etkilenen iki kişi veya nesne var: “me” ve “pencil”. O zaman bu cümleyi aşağıdaki iki şekilde passive voice’e çevirebiliriz:

• I was given a pencil.

(Özne: I)

• The pencil was given to me.

(Özne: The pencil)

Şimdi, alıştırmalara geçmeden önce passive voice cümle örnekleriyle birlikte konuyu tekrar edelim.

• The door is opened every morning. (Kapı her sabah açılır.)
  
• The homework was completed on time. (Ödev zamanında yapıldı.)
  
• The painting was created by a local artist. (Resim yerli bir sanatçı tarafından yapıldı.)
  
• The window was broken with a stone. (Pencere bir taşla kırıldı.)
  
• English is spoken in many countries. (İngilizce birçok ülkede konuşulur.)
  
• The cake was baked by my aunt. (Kek teyzem tarafından pişirildi.)
  
• The vegetables were chopped with a sharp knife. (Sebzeler keskin bir bıçakla doğrandı.)
  
• The meeting was cancelled yesterday. (Toplantı dün iptal edildi.)
  
• The new regulation will be announced by the manager. (Yeni düzenleme yönetici tarafından duyurulacak.)
  
• The walls are being painted right now. (Duvarlar şu anda boyanıyor.)
  
• The fire was put out with water. (Yangın suyla söndürüldü.)
  
• The room was decorated with colorful lights. (Oda renkli ışıklarla dekore edildi.)
  
• The movie will be released next month. (Film gelecek ay yayımlanacak.)
  
• The report was written by two team members. (Rapor iki üye tarafından yazıldı.)
  
• The results will be announced soon. (Sonuçlar yakında duyurulacak.)

Sırada, passive voice konusuyla ilgili pratik yapmanızı sağlayacak alıştırmalar bulunuyor. Vakit kaybetmeden bu öğretici ve eğlenceli etkinliklere başlayalım.

Çoktan seçmeli sorular

Aşağıdan passive voice konusuyla ilgili çoktan seçmeli boşluk doldurma sorularını çözebilirsiniz.

1. The door ___ by the waiter every morning.

• cleans
• was cleaned
• is cleaned

2. The cake ___ by my mom yesterday.

• is baked
• was baked
• baked

3. English ___ in many countries.

• is spoken
• speaks
• was speaking

4. The windows ___ once a week.

• clean
• are cleaned
• were cleaning

5. The film ___ next month.

• is released
• will be releasing
• will be released

6. This book ___ by two writers.

• wrote
• is writing
• was written

7. The room ___ right now.

• is being cleaned
• cleans
• was cleaned

8. The problem ___ quickly.

• solved
• solves
• was solved

9. The meal ___ with fresh ingredients.

• prepares
• is prepared
• was preparing

10. The letter ___ tomorrow.

• is sent
• sends
• will be sent

Çocuğunuzun İngilizceyi gramer kurallarına gömülmeden, eğlenceli bir şekilde öğrenmesini mi istiyorsunuz? Novakid’in İngilizce seviye testini yapın ve ilk deneme dersinizi ücretsiz alarak çocuğunuza İngilizcenin kapılarını aralayın!